Turkiya parlamenti Shvetsiyaning NATOga kirishini ma’qulladi

^{Foto: Gülsen Solaker/DW}

Turkiya parlamenti bosh assambleyasi 23 yanvar, seshanba kuni Shvetsiyaning NATOga a’zoligi haqidagi protokolni ratifikatsiya qilish uchun ovoz berdi. 287 nafar turkiyalik parlamentariy ratifikatsiyani yoqlab chiqdi, yana 55 nafari esa qarshi bo‘ldi. «Bugun biz NATOning to‘laqonli a’zosi bo‘lishga bir qadam yaqinlashdik», deya Shvetsiya bosh vaziri Ulf Kristersson Anqarada ovoz berish natijalariga izoh berdi.

Shvetsiyaning NATOga yo‘li

Shvetsiya va Finlandiya Rossiyaning Ukrainaga hujumi munosabati bilan 2022 yilda NATOga a’zo bo‘lish uchun ariza topshirgan. Finlandiya rasman 2023 yil 4 aprelda Shimoliy Atlantika alyansiga a’zo bo‘ldi. Shvetsiyaning NATOga qabul qilinishi hozirgacha ikki davlat - Turkiya va Vengriya tomonidan ma’qullanmagan.

Turkiya Stokholm arizasini ma’qullashdan bosh tortdi, chunki u Shvetsiyani Anqara terrorchi deb hisoblagan kurd faollarini qo‘llab-quvvatlashda aybladi. Shvetsiya, o‘z navbatida, siyosatini qat’iylashtirib, Anqara shartlarini bajarganini da’vo qilmoqda. Uzoq davom etgan muzokaralar va shartlarni muhokama qilishdan so‘ng Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘an Shvetsiya arizasini Turkiya parlamentiga ko‘rib chiqish uchun topshirib, ushbu hujjatni imzoladi.

Vengriya - Shvetsiyaning arizasini ma’qullamagan yagona davlat

Budapesht Shvetsiyaning NATOga a’zolik protokolini ratifikatsiya qilishdan tiyilishda davom etmoqda, u Skandinaviya davlatini Vengriyani «tahqirlash» siyosatida ayblab, uning qonun ustuvorligiga rioya qilmayotganini muntazam tanqid qilmoqda. Vengriya bosh vaziri Viktor Orban o‘tgan yili «Vengriya ijobiy yechimga tayyorgarlik ko‘rishdan oldin Shvetsiyadan hurmat talab qilish huquqiga ega», dedi.

Bu yil u shved hamkasbi Ulf Kristerssonni u bilan Shvetsiya taklifini muhokama qilish uchun Budapeshtga taklif qildi. Bunga javoban Shvetsiya tashqi ishlar vaziri Tobias Bilstryom uning mamlakati Vengriya bilan Shimoliy Atlantika alyansiga qo‘shilish bo‘yicha muzokara olib borishga asos yo‘qligini aytdi. 2022 yil yozida Madridda o‘tgan ittifoq sammitida Vengriya Shvetsiyaga hech qanday shartsiz NATOga a’zo bo‘lish taklifini rasman topshirdi, deb eslatdi Bilstryom. «Shuning uchun men bugun muzokaralar olib borish uchun hech qanday sabab ko‘rmayapman», dedi u.