Tramp Gʻazo aholisini koʻchirish rejasini tasdiqladi

AQShning sobiq prezidenti Donald Tramp Gʻazo sektoridan falastinliklarni koʻchirishga oid rejasini yana bir bor tasdiqladi. U bu harakatni «katta koʻchmas mulk bitimi»ga oʻxshatib, bu gʻoyani amalga oshirish niyatida ekanini ma'lum qildi. CNN xabariga koʻra, Tramp jurnalistlar bilan suhbatida bu masalada asta-sekinlik va bosqichma-bosqich harakat qilish kerakligini ta'kidladi.

«Bu Qoʻshma Shtatlar uchun ulkan imkoniyat»

"Buni siz katta koʻchmas mulk bitimi sifatida koʻrib chiqing. Qoʻshma Shtatlar bu erda katta imkoniyatga ega boʻlishi mumkin. Biz bu rejani asta-sekin, shoshilmasdan amalga oshiramiz», – degan Tramp oʻz bayonotida.

Uning aytishicha, falastinliklarni Gʻazodan koʻchirish orqali mintaqada yangi tartib oʻrnatish mumkin va Gʻazo sektorida falastinliklarning qayta yashashiga yoʻl qoʻyilmasligi kerak. Shu bilan birga, u HAMAS a'zolarining Gʻazoga qaytish ehtimolidan xavotir bildirdi va buni oldini olish kerakligini ta'kidladi.

Trampning rejasi Yaqin Sharqdagi davlatlar tomonidan keskin rad etildi

Trampning bu taklifi mintaqadagi etakchilar tomonidan jiddiy tanqidga uchradi. Iordaniya qiroli Abdulla II, Misr va Turkiya rahbarlari falastinliklarni majburan koʻchirish xalqaro huquqqa zid ekanini ta'kidlashdi. Arab davlatlari ligasi ham bu gʻoyani Isroilning hududiy ekspansiyasini qoʻllab-quvvatlashga qaratilgan qadam sifatida baholadi va uni qattiq qoraladi.

CNN xabariga koʻra, Tramp bu hafta Iordaniya qiroli Abdulla II bilan Oq uyda uchrashuv oʻtkazishi kutilmoqda. Bu uchrashuvda Gʻazo masalasi asosiy mavzulardan biri boʻlishi ehtimoldan xoli emas.

Isroil rejani amalga oshirish uchun lobbi faoliyatini kuchaytirmoqda

The Jerusalem Post gazetasi xabariga koʻra, Isroil bosh vaziri Binyamin Netanyahu AQSh Kongressi a'zolarini ushbu rejani qoʻllab-quvvatlashga koʻndirish uchun harakatlar olib bormoqda. Oʻtgan hafta Vashingtonga tashrif buyurgan Netanyahu amerikalik qonunchilar bilan uchrashib, ularni Gʻazo aholisini majburan koʻchirish gʻoyasini ma'qullashga chaqirgan.

Bundan tashqari, Isroil hukumati Amerika media vositalari bilan ham faol aloqada boʻlib, ularni ushbu rejani qoʻllab-quvvatlashga koʻndirish uchun turli usullardan foydalanmoqda.

Gʻazo aholisini koʻchirish – yangi bosqinmi?

Koʻplab tahlilchilar va xalqaro kuzatuvchilar Tramp va Isroil hukumatining bu rejasini Gʻazo hududini bosib olishga qaratilgan harakat sifatida baholamoqda. Ular Isroil hukumati 2023 yil oktyabrda boshlangan urushdan foydalanib, Gʻazo aholisini majburan qoʻshni davlatlarga koʻchirish orqali hududni oʻz nazorati ostiga olishni maqsad qilganini ta'kidlashmoqda.

Falastinliklar bu taklifga qattiq qarshi chiqmoqda, ularning fikricha, bu gʻoya 1948 va 1967 yillarda amalga oshirilgan majburiy quvgʻinlarni takrorlashga qaratilgan. Xalqaro hamjamiyatning koʻpchiligi ham bu harakatni xalqaro huquqni buzish deb baholamoqda.

Hozircha, AQSh rasmiylari bu rejani rasman qoʻllab-quvvatlagani yoʻq, ammo Trampning takliflari Isroilning hozirgi siyosatini himoya qiluvchi muhim bir qadam sifatida koʻrilayotgani ayon.

Yaqin haftalarda bu mavzu xalqaro maydonda yanada dolzarblashishi mumkin. Oq uyda boʻlib oʻtadigan uchrashuvlar va xalqaro tashkilotlarning bu masala boʻyicha bildirgan munosabatlari Tramp va Isroil hukumati rejasining kelajagini belgilab berishi mumkin. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!