Ispaniyada har to‘rtinchi odam qashshoqlik xavfi ostida

Ispaniyada qashshoqlik darajasida belgilangan pasayish kuzatilayotgan bo‘lsa-da, ushbu o‘zgarishlar aholining eng zaif va muhtoj qatlami hayotiga yetarlicha ta’sir qilmayotgani ta’kidlanmoqda. Bu haqda mamlakatda qashshoqlik va ijtimoiy izolyatsiyaga qarshi kurash olib boruvchi EAPN-ES tarmog‘i tomonidan tayyorlangan so‘nggi 15 yillik “Qashshoqlik holati” hisobotida ma’lum qilindi.

Formal raqamlar pasaymoqda, lekin muammo saqlanmoqda

Hisobotda qayd etilishicha, 2023 yil davomida Ispaniyada qashshoqlik va ijtimoiy izolyatsiya xavfiga duchor bo‘layotganlar soni 26,5 foizdan 25,8 foizga kamaygan — bu taxminan 200 ming kishiga kam degani. Ammo shuning o‘ziga qaramay, 12,5 million fuqaro hali ham qashshoqlik yoki ijtimoiy chetlatish xavfi ostida yashamoqda.

Yashirin qashshoqlik: ishlaydi, lekin qashshoq

EAPN-ES keltirgan ma’lumotlarga ko‘ra, aholining 32 foizi “ishlaydigan qashshoqlik” holatida. Ya’ni bu toifadagi fuqarolar doimiy daromadga ega bo‘lsa-da, yashash uchun zarur sharoitni ta’minlashda qiynalmoqda. Bu holat Ispaniyada qashshoqlik faqat ishsizlik emas, balki samarasiz ijtimoiy siyosat natijasi ekanini ko‘rsatmoqda.

Hech qachon 25 foizdan pastga tushmagan muammo

EAPN-ES hisobotidagi alohida e’tiborli jihatlardan biri shundaki, so‘nggi 10 yilda qashshoqlik darajasi hech qachon 25 foizdan pastga tushmagan. Formal kamayishlarga qaramay, bu muammo ijtimoiy tizimdagi tub islohotlarni talab qilishini anglatadi.

Bolalar qashshoqligi: eng xavfli ko‘rsatkich

Hisobotda, shuningdek, Ispaniyada bolalar orasidagi qashshoqlik darajasi “tashvishli” deb baholandi. Ma’lum qilinishicha, bu ko‘rsatkich Yevropa Ittifoqi miqyosidagi eng yuqori darajalardan biri hisoblanadi. Bu esa kelajak avlod imkoniyatlarining cheklanishi va ijtimoiy notenglikning surunkali shaklga aylanishiga olib kelishi mumkin.

Ijtimoiy siyosat nimani nazardan qochiryapti?

Hisobot mualliflarining fikricha, mamlakatda amalga oshirilayotgan ijtimoiy siyosatlar aholining eng og‘ir ahvoldagi qatlamiga to‘g‘ridan to‘g‘ri yordam berishga qaratilmagan. Shu sabab, ko‘plab insonlar qashshoqlikdan chiqish uchun imkoniyatga ega bo‘lmay, uzoq yillar davomida ijtimoiy izolyatsiyada yashashga majbur bo‘lmoqda.

Raqamlar yaxshilanmoqda, lekin haqiqiy manzara hanuzgacha jiddiy. Ispaniyadagi qashshoqlikka qarshi kurash rasmiy darajada sezilarli natijalar ko‘rsatayotgan bo‘lsa-da, bu o‘zgarishlar jamiyatning eng og‘ir ahvoldagi qatlamlari hayotiga yetarlicha ta’sir qilmayotgani aniq. YEIda bolalar qashshoqligida peshqadamlik ham — tashvishli signal.

Ijtimoiy tenglik va to‘liq inklyuziv siyosat uchun esa yanada qat’iy va samarali chora-tadbirlar talab etiladi.