AQSH razvedkasi va MAGATE: Eron yadro quroli yaratishga harakat qilmayapti

AQSH Senatining razvedka bo‘yicha maxsus qo‘mitasi rais o‘rinbosari Mark Uorner Eronning yadro qurolini yaratish ustida ish olib borayotgani haqida hech qanday aniq dalil yo‘qligini ma’lum qildi. Senatorning ta’kidlashicha, mart oyida ham AQSH Milliy razvedka direktori Tulsi Gabbard Eron yadroviy bomba yaratish bo‘yicha hech qanday harakat amalga oshirmayotganini ochiq bayonot qilgan edi.

«Bu haftaning dushanba kunida olgan so‘nggi razvedka ma’lumotlari ham vaziyat o‘zgarmaganini ko‘rsatadi», dedi Uorner. U, shuningdek, tashqi siyosatda tvitlar orqali bayonot berish — mantiqan noto‘g‘ri ekanini aytdi va bu jihatda AQSH prezidenti Donald Trampga ishora qildi. Senator, shuningdek, hozirgi sharoitda AQSH siyosati mutlaqo noaniq va tushunarsiz ekanini, hatto yuqori lavozimli rasmiylar ham aniq tasavvurga ega emasligini urg‘uladi: «Men Razvedka qo‘mitasi rais o‘rinbosariman, agar menda aniq ma’lumot bo‘lmasa, Amerika xalqi nima bilsin?», — dedi u.

Bunga qaramay, Donald Tramp Eron yadro qurolini “bir necha hafta” ichida yaratishi mumkinligi haqidagi bayonotini yana takrorladi. U o‘zining Eronda yadro quroli bo‘lmasligi kerakligini 20 yildan beri aytib kelayotganini ta’kidladi. Trampning ushbu bayonoti esa, amaldagi razvedka ma’lumotlari va xalqaro tashkilotlar xulosalariga ziddir.

AVS telekanali va The Wall Street Journal nashri manbalariga ko‘ra, Trampga Eronga zarba berish uchun turli ssenariylar taqdim etilgan, biroq u hozircha yakuniy buyruq bermagan. Shunga qaramay, Eron hukumati yadro qurolini ishlab chiqish niyati yo‘qligini doim rad etib keladi va ayblovlarni noto‘g‘ri deb hisoblaydi.

Xalqaro atom energiyasi agentligi — MAGATE ham o‘z xulosasini e’lon qildi: agentlik rahbari Rafael Grossi ma’lum qilishicha, hozircha Eron yadro quroli yaratishga urinayotgani haqida hech qanday aniq dalil mavjud emas. Biroq uranni 60 foizgacha boyitish, texnik jihatdan, yadro quroli uchun zarur bo‘lgan bosqichga juda yaqin. Shu bilan birga, Grossi Eron rasmiylari bilan suhbatlarda ular yadro quroli islomga zid ekanini tan olganini va ushbu qurolni yaratish rejasi yo‘qligini aytishganini ta’kidladi.

MAGATE va AQSH razvedkasi xulosalari Eron yadro quroli borasidagi munozaralarda muhim ahamiyatga ega. Garchi Eronda uranni boyitish texnologiyasi va qurol ishlab chiqish uchun kerakli “pazl bo‘laklari” mavjud bo‘lsa-da, hozircha bunday harakat yoki reja tasdiqlanmagan.

Shunday ekan, xalqaro maydondagi tortishuvlar, siyosiy bayonotlar va ehtimoliy xavflarga qaramasdan, asosiy manbalar Eron yadro quroli yaratishga harakat qilayotganini tasdiqlamaydi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!