So‘nggi ilmiy izlanishlar insoniyat tarixida yirik o‘zgarishlarga sabab bo‘lgan kosmik hodisaning yana bir sirini ochdi, deb yozadi plosone.org. G‘arb va Rossiya olimlari hamkorlikda olib borgan tadqiqotlarda 12 800 yil avval Yer bilan to‘qnashgan va uzoq yillar havoni sovutib yuborgan kometaning aniq izlari dengiz tubidan topildi.
Bu haqdagi ilmiy tahlillar Baffin dengizi tubidagi chuqur qatlamlardan olingan to‘rtta geologik namunada o‘tkazildi. Janubiy Karolina universiteti professori Kristofer Mur boshchiligidagi olimlar jamoasi bu namunalarni molekular va geokimyoviy jihatdan puxta o‘rganib chiqishdi. O‘rganishlar natijasida platina, iridiy, nikel va kobaltning g‘ayrioddiy darajadagi yuqori miqdori hamda Yerga xos bo‘lmagan metall zarrachalar aniqlandi. Mazkur metallar Yerda tabiiy yo‘l bilan hosil bo‘lmasligi, ularning ko‘pligi aynan kosmik kelib chiqishni tasdiqlaydi.
Tadqiqot mualliflaridan biri, Rossiya FA Yer fizikasi instituti filiali — «Borok» geofizik observatoriyasi yetakchi mutaxassisi Vladimir Selmovich so‘zlariga ko‘ra, bunday to‘qnashuvlar Yerda iqlim inqirozlarini keltirib chiqargan va hatto muayyan sivilizatsiyalarni yo‘q qilgan. Mana, taxminan 12800 yil oldingi mazkur kometa to‘qnashuvi katta «kosmik qish»ga sababchi bo‘lgan.
«Baffin dengizi tubida topilgan mikrozarralarni sinchiklab o‘rganib, morfologiya va tarkibi bo‘yicha aynan kometa moddasi ekanini aniqladik. Yer atmosferasiga tarqalgan kosmik changi tufayli sayyoramizda qisqa vaqtda jiddiy sovish, ya’ni global muzlik davri boshlangan. Bu davr taxminan 1400 yil davom etgan», — deydi Selmovich.
Mutaxassislar ta’kidladiki, ushbu kashfiyot Yerdagi global iqlim o‘zgarishlari, hayvonot va o‘simlik dunyosi hamda qadimgi sivilizatsiyalarning yo‘qolishida kosmik hodisalarning naqadar katta ahamiyatga ega ekanini yana bir bor ko‘rsatdi.
Yaqinda chop etilgan ushbu tadqiqot nafaqat ilm-fan, balki insoniyatning o‘tmishi va kelajagi uchun ham muhim ahamiyat kasb etadi. Mavzuga qiziquvchilarni yaqinda yangilangan ilmiy natijalar va geofizika kashfiyotlarini kuzatishga chaqirib qolamiz. Yer tarixidagi yirik muammolar sabablarini faqatgina tabiatda emas, balki kosmosda ham izlash kerakligi yana bir bor isbotlandi.
Kosmik sirlar va Yer tarixidagi katta o‘zgarishlar mavzusidagi yangi ma’lumotlar uchun kuzatuvda qoling!
