Siyosiy tahlilchilar va xalqaro nashrlar, jumladan Politico, yaqin besh yil ichida dunyoga keskin ta’sir qilish ehtimoli yuqori bo‘lgan besh mojaro va urush imkoniyatini e’lon qilishmoqda. Bu tahlillar AQSHning razvedka agentliklari tomonidan to‘plangan oxirgi ma’lumotlar va hisobotlarga tayanadi.
Birinchidan, Hindiston va Pokiston o‘rtasidagi nizo eng jiddiyidir. Bu ikki davlat yadroviy qurollar bilan ta’minlangan va ularning soni jahondagi boshqa davlatlarga nisbatan eng yuqori darajada. Pokistonda 170 ta yadroviy qurol mavjud bo‘lib, Hindiston esa 180 taga ega. Har ikki tomonning ichki siyosiy vaziyatlari esa ularni keskinlashuv va mojaroga olib kelishi mumkin bo‘lgan holatga olib bormoqda. Demak, har qanday noaniqlik katta falokatga sabab bo‘lishi mumkin.
Ikkinchidan, Xitoy va Tayvan orasidagi ziddiyat XXI asrda global qudratning kimda ekanini aniqlab berishi mumkin. AQSH uzoq vaqtdan buyon Tayvanni qo‘llab-quvvatlashini e’lon qilgan, ammo ko‘pchilik tahlilchilar Trampning bu va’daga qanchalik sodiq qolishi mumkinligiga shubha bildirmoqda. Bu mintaqadagi har qanday harakat dunyo siyosatini tund qilishi mumkin.
Uchinchidan, Rossiya va Boltiqbo‘yi davlatlari o‘rtasidagi geosiyosiy ziddiyat ham e’tibordan chetda qolmaydi. Putinning maqsadi tarixan Rossiyaning bir qismi bo‘lishi kerak deb hisoblagan hududlarni qaytadan o‘z nazorati ostiga olish, shuningdek, NATO va Yevropa davlatlarining strategiyasini tekshirishdir. Bu mintaqadagi har qanday harakat Yevropa xavfsizligi uchun katta tahdid tug‘dirishi mumkin.
To‘rtinchidan, Hindiston va Xitoy orasidagi chegara mojarosi ham jiddiy tahdidni namoyon etmoqda. Hindiston tomonida aholi punktlari Xitoydagidan ko‘p, bu esa mintaqadagi tushunmovchilik va kuchayish ehtimolini yanada oshiradi. Hozirda ikki davlat qo‘shinlari chegarada qurol olib yurishdan cheklangan, ammo an’anaviy oldini olish mexanizmlari, shartnomalari va aloqa liniyalari mavjud emas. Bu holat har qanday noto‘g‘ri qaror yoki xatoni katta mojaroga aylantirishi mumkin.
Beshinchidan, Koreya yarim oroli eng noaniq va xavfli mintaqalardan biri hisoblanadi. Shimoliy Koreya asta-sekin olib borilayotgan iqtisodiy bosim va ochlik bilan parchalanib ketmoqda. Uning hukumatining shafqatsizligi esa mamlakatni falaj holatga keltirdi. Kim Chen In o‘zini keyingi Saddam Husayn yoki Muammar Qaddafiy kabi ko‘rmasligi mumkin. Uning e’tibori esa asosan yadroviy qurollarga qaratiladi. Agar rahbar zaiflik yoki tahdidni his qilsa, har qanday voq sodir bo‘lishi ehtimoli katta.
Shuningdek, mutaxassislar ta’kidlashicha, bu besh mintaqadagi mojarolar faqat harbiy nizolar bilan cheklanib qolmaydi. Ular global iqtisodiyot, siyosat va xalqaro diplomatiyaga ham sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shu bois, kelgusi besh yilda dunyo sahnasidagi bu mojarolar e’tibor markazida bo‘ladi va ularning rivoji har bir davlatning xavfsizlik strategiyasini qayta ko‘rib chiqishini talab qiladi.
