Dunyodagi eng katta va eng kichik davlatlar manzarasi bitta diagrammada

Visual Capitalist mutaxassislari tayyorlagan yangi infografikada mamlakatlar maydoni ikki ko‘rsatkich — quruqlik va ichki suv havzalari (ko‘llar, daryolar, suv omborlari) yig‘indisi asosida qayta tartibga solindi. Shu bois natijalarda ko‘llarga boy hududlar ustun kelgani ham ko‘zga tashlanadi.

Sayyoradagi eng yirik to‘rtlik o‘zgarmagan: Rossiya, Kanada, Xitoy va AQSH birgalikda Yer quruqligining deyarli 30 foizini egallaydi. Rossiya mutlaq yetakchi: mamlakat Yevropa va Osiyoni bog‘laydigan 11 soat mintaqasiga cho‘zilgan, hududining 65 foizdan ortig‘i abadiy muzlik zonasiga to‘g‘ri keladi.

Kanada tabiatdagi o‘xshash manzaralar bilan ajralib turadi: shimolda tundra va tayga, Arktikaga xos iqlim hukmron. Biroq aholi zichligi aks etgan xaritada manzara butunlay boshqacha — statistikaga ko‘ra, kanadaliklarning taxminan uchdan ikki qismi AQSH chegarasidan 100 kilometr atrofida yashaydi. Ko‘llar bisyorligi (ichki suv maydoni ulkan) mamlakat umumiy maydoni ko‘rsatkichini yanada oshiradi.

Xitoy va AQSHda esa hududiy ko‘lam bilan birga iqlim va geografiya rang-barangligi qayd etiladi: Gobi sahrosidan to subtropik o‘rmonlargacha, Kolorado kanonlaridan to Katta Ko‘llar havzasigacha. Ichki suvlar hisobiga umumiy maydon hisoblanishi bu ikki davlatda ham o‘z o‘rnini topadi.

Spektrning ikkinchi uchida esa juda ixcham hududlar joylashgan. Monako bor-yo‘g‘i 2,1 kvadrat kilometrga sig‘gan knyazlik bo‘lib, Vatikandan keyingi ikkinchi eng kichik suveren davlat sanaladi. Shunchaki kamtar maydonga qaramay, bu yerda 39 mingga yaqin aholi istiqomat qiladi — dunyodagi eng zich joylashgan hududlardan biri.

Gibraltar esa Britaniyaning xorijdagi hududi sifatida 6,8 kvadrat kilometr maydonni egallaydi. Geosiyosiy ahamiyati o‘ta yuqori: u Ispaniya janubiy uchida, Atlantika okeani bilan O‘rta Yer dengizni bog‘laydigan asosiy dengiz yo‘lagining qoq yuragida joylashgan.

Xulosa qilib aytganda, yangi vizualizatsiya nafaqat “kattalar klubi”ni, balki maydon o‘lchami kichik bo‘lsa-da, strategik yoki demografik jihatdan ulkan ahamiyatga ega hududlarni ham yaqqol namoyon etdi. Shuningdek, umumiy maydonni hisoblashda ichki suv havzalarini qo‘shish natijalarga qanday ta’sir qilishini ko‘rsatib berdi.