Rossiya nazorati ostidagi Qrim va Ulyanovsk viloyatida mobil internet xizmati Ukrainadagi harbiy mojaro yakunlangunga qadar cheklandi. Qrimning Moskva tomonidan tayinlangan rahbari Sergey Aksenov aholini bu vaziyatga «ko‘nikishga» va boshqacha ish tartibiga o‘tishga chaqirdi.
«Xavfsizlik» bahonasi: Dronlar va internet
Rossiya prezidenti Vladimir Putin yaqinda bo‘lib o‘tgan «to‘g‘ridan to‘g‘ri muloqot» vaqtida bu cheklovlarni milliy xavfsizlik bilan izohladi. Uning fikricha, xorijiy internet servislari Ukraina dronlariga Rossiya hududidagi nishonlarni aniqlashda yordam berishi mumkin.
- Cheklovlar geografiyasi: Bunday choralar nafaqat chegara hududlarida, balki mamlakat ichkarisida ham qo‘llanmoqda. Masalan, dekabr oyida Sankt-Peterburg aholisi bir hafta davomida mobil internetsiz qolgan.
- Doimiy cheklovlar: Ulyanovsk viloyati 2025-yil noyabridayoq urush tugaguncha mobil internetdan uzilgan birinchi hudud bo‘lgan edi.
«Oq ro‘yxat» va kundalik hayotdagi qiyinchiliklar
Internet cheklangan hududlarda faqat RF Raqamli taraqqiyot vazirligi tomonidan tasdiqlangan saytlar (white list) ishlashi kerak. Bu ro‘yxatga quyidagilar kiritilgan:
- Davlat xizmatlari: «Gosuslugi» va «Mir» to‘lov tizimi;
- Milliy servislar: «Yandeks», «VKontakte» va MAX messenjeri;
- Davlat OAVlari: TASS va «Izvestiya».
Biroq, amaliyotda ushbu saytlar ham doim to‘g‘ri ishlamaydi. Natijada aholi oddiy xizmatlardan foydalanishda (taksi chaqirish, tovarlar haqini to‘lash, masofaviy ta’lim) katta muammolarga duch kelmoqda.
WhatsApp’ning «bo‘g‘ilishi»
Roskomnadzor WhatsApp messenjeriga nisbatan bosimni yanada kuchaytirdi. Idora ma’lumotlariga ko‘ra, messenjer ishi 70–80 foizgacha sekinlashtirilgan. Hokimiyat buni ilovadan «terrorchilik maqsadlarida foydalanilayotgani» bilan izohlamoqda. Ekspertlar buni aholini to‘liq nazorat qilinadigan milliy messenjerlarga o‘tkazishga urinish deb baholashmoqda.
Sizningcha, internetning bunday cheklanishi haqiqatan ham xavfsizlikni ta’minlaydimi yoki bu shunchaki axborot nazoratini kuchaytirishmi?
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
