15:09 / 09.03.2022

Urushning 13-kuni: Rossiya Ukrainaning neft omboriga zarba berdi. Ukrainaliklar safiga qo‘shni davlatlardan ko‘ngillilar kelib qo‘shilmoqda

^{Jitomir viloyatidagi neft bazasida otishma tufayli yong‘in sodir bo‘ldi
Foto: Reuters}
Urushning o‘n uchinchi kunida Rossiya va Ukraina yana bir nechta gumanitar yo‘laklarni ochish bo‘yicha kelishib oldi, ammo faqat Sumi shahri aholisini evakuatsiya qilishga erishilgan — tomonlar yana bir-birini kelishuvlarni buzishda aybladi. Deyarli bir haftadan buyon qamalda qolgan Mariupolda odamlar hamon bomba boshpanalarida uxlamoqda. Rossiya aviatsiyasi esa zarbalar berishda davom etmoqda — 8 martga o‘tar kechasi Brovaridagi kimyoviy moddalar ombori va Jitomir viloyatidagi neft ombori o‘qqa tutildi. Ukrainaga qo‘shni davlatlar – Litva, Estoniya, Gruziya va Belarusdan ko‘plab ko‘ngillilar kelmoqda. Meduza urushning o‘n uchinchi kunidan asosiy voqealar va fotosuratlarni taqdim qildi.

8 mart kuni Sumi shahridan aholini evakuatsiya qilish boshlandi, shaharda tungi otishmalar oqibatida 21 kishi halok bo‘ldi. Viloyat hokimiyati ma’lumotlariga ko‘ra, shahardan jami 3,5 mingga yaqin odam evakuatsiya qilingan. Boshqa yo‘nalishlarda, jumladan, Mariupolda ham evakuatsiya masalasida ijobiy o‘zgarishlar kuzatilmadi. Tomonlar avvalgidek bir-birini jarayonni buzishda aybladi. Rossiya Mudofaa vazirligi odatiy ayblovlardan tashqari, ukrainaliklarning Rossiya hududiga evakuatsiya qilinishini istamagani uchun Kiyevni qoraladi. Mariupol rasmiylarining aytishicha, rus qo‘shinlari gumanitar yo‘lakdan shaharga bostirib kirish uchun foydalanishga uringan.

^{O‘t o‘chiruvchilar kimyo omboridagi yong‘inni o‘chirishga harakat qilmoqda. Brovary, Kiyev viloyati
Foto: EPA}

^{Irpendagi ko‘prik. Vayronagarchilikdan oldin u ushbu shahardan evakuatsiya qilishning asosiy va yagona yo‘li edi.
Foto: AP Photo}

^{Vayron bo‘lgan ko‘prik ostida to‘planib, evakuatsiyani kutayotgan ukrainaliklar. Irpen
Foto: AP Photo}

^{Irpendan evakuatsiya. Kiyevgacha 24 km
Foto: AP Photo}
Vladimir Zelenskiy va uning «Xalq xizmatkori» partiyasi Rossiya bilan kelajakdagi kelishuvlar ruhi, jumladan, Qrim va Donbass bilan bog‘liq kelishuvlar haqida gapirdi. «Ukraina tarkibida yashashni istagan odamlar u yerda (Donbassda) qanday hayot kechirishi men uchun muhim. Qrim Rossiya hududi ekanini tan ololmaymiz. Bu Ukraina hududi ekanini tan olish Rossiya uchun ham qiyin bo‘ladi. Shu ikki masalani hal qilish jamiyatda isyonlarga olib kelmasligi, odamlar — o‘sha hududlarda yashovchilar ham, Ukrainada yashovchilar ham bu qarordan mamnun bo‘lishi uchun yetarlicha oqilona yo‘l tutamiz, deb ishonaman», — dedi Zelenskiy ABC News telekanaliga bergan intervyusida.

^{Foto: Ukraina prezidenti matbuot xizmati}
Keyinroq «Xalq xizmatkori» partiyasi Zelenskiyning pozitsiyasini tushuntirdi: Ukraina ultimatumlarni qabul qilmaydi va o‘z yerlaridan voz kechmaydi, ammo «Qrim, Donetsk va Lugansk 8 yildan beri ishg‘ol qilingan, bu hududlardagi odamlarning hayotini qanday tartibga solish masalasini hal qilish kerak».

Intervyusida Zelenskiy kelajakda barcha qo‘shnilar, Turkiya va dunyoning «yetakchi davlatlari» – AQSH, Fransiya, Germaniyaning ishtirokida Ukraina uchun jamoaviy xavfsizlik shartnomasini tuzish tarafdori ekanini aytgandi. «Bu nafaqat Ukraina uchun balki shunday shartnoma haqida doim gapirib keladigan Rossiya uchun ham kafolat bo‘ladi. Lekin bilmadim, u o‘zini kimdan himoya qilmoqda», — deydi Zelenskiy.

«Xalq xizmatkori» partiyasi esa o‘z bayonotida bunga qo‘shimcha qildi:

«Rossiya bosqinini hisobga olsak, bugungi sharoitda bu bema’ni tuyulishi aniq. Ammo bizning qurolli kuchlarimiz dushmanga qarshi kurashmoqda, Ukrainaning tinch rivojlanishi kafolatlanishi kerak. Shunda Rossiya boshqa kafil davlatlar qatori suverenitetimiz kafolatlari ostida o‘z imzosini qo‘yishi zarur bo‘ladi».

^{Ukrainaning o‘ziyurar artilleriya moslamasi
Foto: AFP}

^{Belaruslik ko‘ngillilar Kiyevda harbiy tayyorgarlikdan o‘tmoqda. OAV xabarlariga ko‘ra, Ukraina armiyasiga yordam berish uchun yuzlab belaruslik muhojirlar va boshqa qo‘shni davlatlar fuqarolari mamlakatga kelgan.
Foto: AP Photo}

^{Ukraina askari Rossiya samolyotining qoldiqlarini ko‘zdan kechirmoqda
Foto: EPA}

^{Faxriy karaul safi a’zolari Kiyevdagi dafn marosimida Ukraina Qurolli Kuchlari harbiy xizmatchisning tobuti ustiga davlat bayrog‘ini yopdi.
Foto: Reuters}
8 mart kuni Zelenskiy Britaniya parlamenti oldida video aloqa shaklida nutq so‘zladi. U Ukrainadagi urushni Britaniyaning fashistlar Germaniyasiga qarshi urushiga qiyosladi va Uinston Cherchillning 1940 yilda tarixga «Biz plyajlarda jang qilamiz» nomi bilan kirgan mashhur nutqini eslatdi:

«Birlashgan Qirollik allaqachon eshitgan va muhim bo‘lgan so‘zlarni eslatib o‘tmoqchiman. Biz taslim bo‘lmaymiz va yutqazmaymiz. Biz dengizda va havoda oxirigacha kurashamiz, har qanday holatda ham o‘z yurtimiz uchun kurashni davom ettiramiz. Biz o‘rmonlarda, dalalarda, qirg‘oqlarda, ko‘chalarda jang qilamiz», — dedi Zelenskiy.

^{Buyuk Britaniya parlamenti
Foto: Reuters}
G‘arb Rossiyaning energiya manbalaridan asta-sekin voz kechishga qaror qildi. AQSH prezidenti Jo Bayden Rossiya nefti va gazini import qilishni taqiqladi. Buyuk Britaniya bosh vaziri Boris Jonson 2022 yil oxirigacha Rossiya neftini to‘liq taqiqlashini e’lon qildi. Yevropa Ittifoqi bunday keskin choralarni ko‘rmadi, biroq ular yil oxirigacha Rossiya gaziga bo‘lgan ehtiyojni uchdan ikkiga kamaytirmoqchi. Bundan tashqari, ular 2030 yilgacha Rossiyaning qazib olinadigan yoqilg‘isidan voz kechish bo‘yicha rejalar qoralamasini ishlab chiqdi.

Rossiyada yana bir nechta yirik kompaniyalar faoliyatini to‘xtatdi. McDonald’s Rossiyadagi 850 ta restoranini vaqtincha yopadi (shu bilan birga 62 000 xodimga maosh to‘lashda davom etadi). L’Oreal o‘zining bevosita nazorati ostidagi do‘konlar ishini to‘xtatdi. O‘nlab mashhur oziq-ovqat va maishiy brendlarga ega bo‘lgan Unilever Rossiyada ishlab chiqarilgan tovarlarni sotishda davom etadi, ammo eksportni to‘xtatadi.

8 mart kuniga oid boshqa suratlar

^{Mariupoldagi bomba boshpanasi. Odamlar turar joy binolarining yerto‘lalarida yashirinmoqda
Foto: AP Photo}

^{Mariupoldagi bomba boshpanasida bolasini ko‘targan ayol
Foto: AP Photo}

^{Kiyev viloyatidagi eng yirik aholi punkti — Bilaya Serkva shahrining o‘qqa tutilishidan keyingi manzara
Foto: AFP}

^{Rossiya o‘qlari ostida qolgan bolalar bog‘chasi. Xarkov. Birlashgan Millatlar Tashkilotining ma’lum qilishicha, Ukrainada ikki haftadan kamroq vaqt davom etgan urushda 400 nafar tinch aholi halok bo‘lgan
Foto: AFP}