Toshkent shahar aholisi yaqin yillarda issiqlik va issiq suv ta’minoti uchun ko‘proq to‘lay boshlashi mumkin. 12 avgust kuni xalq deputatlari shahar kengashida bo‘lib o‘tgan yig‘ilishda Veolia Energy Tashkent kompaniyasi rahbari Sevara Pardayeva bu haqda batafsil ma’lumot berdi, deb xabar qildi Gazeta.uz.
Subsidiyalar qisqarishi va tarif siyosatining o‘zgarishi
Pardayevaning ta’kidlashicha, hozir poytaxt aholisi bazaviy tarifning atigi 18 foizini to‘laydi, qolgan qismi esa shahar budjeti hisobiga subsidiya qilinadi. Hukumat 2030 yilgacha bu subsidiyalarni to‘liq bekor qilishni maqsad qilgan. Veolia esa keyingi besh yil ichida tariflarni 100 foiz to‘lov darajasiga chiqarishni rejalashtirmoqda.
2019 yilda davlat-xususiy sheriklik dasturi tuzilganda, narxlarni har yili kamida 30 foizga oshirish ko‘zda tutilgan. Amalda esa bu jarayon 2022 yildan boshlangan. 2024 yilda birinchi marta 30 foizgacha oshirishga erishilgan, oldingi yili esa ikki marta 15 foizdan oshirish amalga oshirilgan.
2025 yilda yangi oshirishlar
Taklifga ko‘ra, 2025 yil 1 oktyabrdan aholi uchun tariflar yana 15 foizga oshirilishi mumkin. Masalan, ko‘p qavatli uylarda yashovchilar uchun hozirgi 121 617 so‘m/Gkal (QQSsiz) narx 139 ming so‘mgacha chiqishi mumkin.
Pardayeva shuningdek, yuridik shaxslar va davlat korxonalari o‘rtasidagi tarif tafovutini tanqid qildi. Uning aytishicha, hozirda davlat korxonalari bir gigakaloriya uchun 801 ming so‘m to‘lasa, xususiy yuridik shaxslar atigi 241 ming so‘m to‘laydi. Bu yuk, aslida, davlat budjeti orqali aholi yelkasiga tushyapti.
Yuridik shaxslar uchun ham keskin o‘zgarishlar
Kompaniya o‘tgan yili yuridik shaxslar uchun tariflarni 50 foizga oshirishni taklif qilgan, ammo bu amalga oshmay, 15 foiz bilan cheklangan. Bu natijada yillik 75 milliard so‘mlik zarar keltirgan. Shu bois, bu yili yuridik shaxslar uchun 40 foiz, davlat korxonalari uchun esa 19 foizga oshirish taklifi berilgan. Agar bu tasdiqlansa, yuridik shaxslar uchun narx 342,3 ming so‘mga, davlat tashkilotlari uchun esa 954,3 ming so‘mga chiqadi.
Xulosa
Agar takliflar qabul qilinsa, Toshkentda issiqlik va issiq suv narxlari bosqichma-bosqich oshib, aholi va biznes uchun to‘lovlar sezilarli darajada ortishi kutilmoqda. Mutasaddilar bu jarayonni bozor mexanizmlariga moslash va budjet yukini kamaytirish yo‘lidagi zarur qadam sifatida baholashmoqda, ammo bu aholi uchun yangi moliyaviy sinovlarni ham anglatadi.
