O‘zbekistonda mahsulotlar aylanishida yangi raqamli nazorat tizimi joriy etilmoqda. Uning asosiy maqsadi — bozordagi yuqori likvidli mahsulotlar muomalasida shaffoflikni ta’minlash va yaroqsiz tovarlar savdosiga chek qo‘yishdir.
Ma’lumotlarga ko‘ra, 2026 yil 1 martdan boshlab raqamli markirovka tizimi to‘liq kuchga kiradi. Yangi tartibga ko‘ra, yaroqlilik muddati o‘tgan yoki tartibsiz mahsulotlarni sotishga avtomatik ravishda yo‘l qo‘yilmaydi.
Majburiy raqamli belgilash quyidagi mahsulot turlariga taalluqli bo‘ladi:
alkogol va tamaki mahsulotlari;
pivo mahsulotlari;
maishiy texnika vositalari;
dori vositalari va tibbiy buyumlar;
suv va salqin ichimliklar.
Yangi tizim “Asl belgisi” avtomatlashtirilgan axborot tizimi (AIS) orqali amalga oshiriladi. Ishlab chiqaruvchi yoki import qiluvchi mahsulot haqidagi barcha ma’lumotni bazaga kiritadi, shundan so‘ng Data Matrix kodi orqali raqamli belgilash amalga oshiriladi.
Savdo vaqtida xaridorga mahsulot 2D skaner orqali tekshiriladi. Agar mahsulotning muddati o‘tgan bo‘lsa, tizim avtomatik ravishda chekni shakllantirmaydi va realizatsiya to‘xtaydi. Bu orqali yaroqsiz tovarlar faqat elektron tizimda emas, balki do‘kon polkalaridan ham chiqariladi.
Tahlilchilar fikricha, raqamli markirovka orqali O‘zbekistonda kontrafakt mahsulotlar kamayishi, dori va ichimliklar bozorida shaffoflik kuchayishi kutilmoqda.
Yangi tartib ishlab chiqaruvchilar uchun mas’uliyatni oshirsa, iste’molchilar uchun xavfsizlikni ta’minlaydi. 2026 yildan esa “raqamli belgilar” tovar aylanishida yangi davrni boshlab beradi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
