Singapur olimlari yomg‘irdan elektr energiyasi olish texnologiyasini yaratdi!

Singapur Milliy universiteti olimlari yaqin kelajakda yangi energiya manbaiga aylanishi mumkin bo‘lgan innovatsion yechimni namoyish qilishdi. Ular yomg‘ir tomchilarining harakati orqali elektr energiyasi ishlab chiqarish usulini yaratishga muvaffaq bo‘lishdi. Bu haqda “ACS Publications” nashrida chop etilgan ilmiy maqolada batafsil ma’lumot berilgan.

Qurilmaning ishlash tamoyili

Texnologiyaning markaziy g‘oyasi shundaki — tomga vertikal quvurlar o‘rnatiladi va yomg‘ir suvi shular orqali tushadi. Bu jarayonda suv qatlamidagi ionlar harakatlanib, qulay yo‘naltirilgan zaryadlarni ajratib chiqaradi. Bu esa “elektr toki” vujudga kelishiga olib keladi. Ya’ni, yomg‘ir energiya manbaiga aylanadi.

Rasmda ko‘rinishicha, birinchi holatda an’anaviy “striming tok” hosil bo‘lib, elektr ikkinchi oqim qatlam bilan chegaralangan. Ammo tadqiqotchilar “plug flow” nomli usulni taklif qilib, bunda Debye uzunligi deb ataluvchi cheklov yo‘q qilinadi. Bu usulda zaryad ajralishi ko‘proq miqdorda amalga oshadi va generatsiya samaradorligi oshadi.

Tajriba natijalari

O‘tkazilgan tajribalar shuni ko‘rsatdiki, yomg‘ir suvining atigi 10 foizi yetarlicha energiya hosil qilib, 12 ta LED lampani yoqish imkonini beradi. Bu — kam resurs va ancha yuqori natija bilan elektr ishlab chiqarish demakdir.

An’anaviy gidroenergetikadan farqli jihatlari

Bu texnologiyaning eng katta afzalliklaridan biri — u katta daryo yoki doimiy suv oqimi talab etmaydi. Sodda qilib aytganda, yomg‘ir ko‘p yog‘adigan shaharlarda, xususan, tropik iqlim hukmron bo‘lgan mamlakatlarda har bir binoga shunday quvurli “elektr tom” o‘rnatish mumkin bo‘ladi.

Bunday tizimlar texnik jihatdan oddiy va ekologik nuqtayi nazardan xavfsiz hisoblanadi. Eng muhimi, ular minimal xizmat ko‘rsatish talab etadi, ya’ni iqtisodiy jihatdan ham manfaatlidir. Texnologiya alohida ahamiyat kasb etadigan joylar — quyosh panellari uchun qulay sharoit bo‘lmagan, shamol turlib turmaydigan hududlar uchun ayni muddao.

Yakunlovchi fikr

Singapur olimlarining ushbu ilmiy yutug‘i barqaror va qulay energiya manbaini izlayotgan dunyo jamoatchiligi uchun umidli yo‘l bo‘lishi mumkin. Agar bu texnologiya amaliyotda ommaviylashsa, kelajakda har bir yomg‘ir tomchisi nafaqat tabiat ne’matidek, balki elektr resursini ta’minlovchi manba sifatida ham qadrlanadi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!