Olmonning yetakchi ilmiy muassasalaridan biri bo‘lgan Gissen universitetida tarixiy ahamiyatga ega bir kashfiyot amalga oshirildi. Mazkur universitetning organik kimyo sohasidagi taniqli professori Peter Shrayner rahbarligidagi ilmiy jamoa sinfdagi murakkab tajribalar orqali mutlaq yangilikka erishdi. Ular azotning olti atomidan tashkil topgan, fan dunyosida «geksaazot» yoki «N6» deb ataluvchi moddani olishga muvaffaq bo‘lishdi.
Ushbu yangi modda yuqori darajadagi energiya salohiyatiga ega bo‘lib, shu paytgacha sintez qilingan moddalar orasida energiya jihatdan eng boyi sifatida qayd etilmoqda. Ilmiy hisob-kitoblar va tajriba natijalariga ko‘ra, geksaazot kelajakdagi ekologik toza va samarali raketa yonilg‘isini yaratishda asosiy komponentga aylanishi mumkin.
Ayni paytda ushbu kashfiyot bir qator mutaxassislarni hayratga solgan bo‘lsa, professor Shrayner ham qiziqarli izoh berdi. Uning so‘zlariga qaraganda, haligacha birorta harbiy yoki davlat ilmiy markazi tomonidan bog‘lanilmagani uni ajablantirgan. “Harbiy tadqiqot institutlaridan hech qanday qo‘ng‘iroq bo‘lmadi, bu men uchun hayratlanarli, lekin shundoq ham yoqimli hazil sifatida qabul qildim”, — deydi u.
Professor Shraynerning fikricha, bu moddani faqatgina falakshunoslik va raketa sanoatida emas, balki mudofaa sohasida ham samarali qo‘llash imkoniyati mavjud. Ammo ushbu salohiyatni to‘liq amalga oshirish uchun qo‘shimcha mablag‘ va kengroq tadqiqotlar talab qilinadi. Uning ta’kidlashicha, agar moliyaviy ko‘mak o‘z vaqtida ta’minlansa, kelasi 3–5 yil ichida aynan geksaazot asosidagi ilk raketa parvozi amalga oshirilishi mumkin.
Mazkur kashfiyot nafaqat fan va texnologiya sohasidagi yangi imkoniyatlarni ochmoqda, balki insoniyatning ekologik toza va barqaror kelajak sari qadam qo‘yishida muhim bosqich bo‘lishi mumkin. Tabiiyki, bunday modda kelgusida nafaqat texnik sohada, balki global energiya strategiyalarida ham katta rol o‘ynashi ehtimoldan holi emas.
Ilm-fan dunyosini larzaga solgan bu yangilik hali ko‘p yillar davomida muhokama va bahs mavzusi bo‘lib qolishi shubhasiz. Balki aynan geksaazot insoniyatni yana bir inqilobiy bosqichga olib chiqar? Vaqt ko‘rsatadi.
