Foto: “Noviy ochag”
Atrofdagi insonlarga nisbatan kam kasal bo‘ladigan insonlar salomatlik sirlaridan boxabar bo‘ladi. Agar turmush tarzimizga bir nechta kundalik odatlarni kiritsak, immunitetimizni kuchaytirishimiz yoki kasal bo‘lish ehtimolini kamaytirishimiz mumkin. “Noviy ochag” nashri kasal bo‘lmaslik uchun rioya etish kerak bo‘lgan odatlar haqida ma’lumot berdi.
Yetarlicha dam olish
Vaqtida uxlamayapsizmi? Bu holat sog‘lig‘ingizga jiddiy zarar yetkazishini unutmasligingiz kerak. Olimlar bir kecha-kunduzda yetti soatdan kam uxlagan insonlarda to‘liq sakkiz soat uxlaganlarga qaraganda uch barobar ko‘proq shamollash kasalligi ehtimoli borligini aniqladi. Xulosa qilib aytganda, bir kunda yetti-sakkiz soatdan kam yoki ko‘p uxlamaslik kerak.
Grippga qarshi emlanish
Grippga qarshi emlash 50-60 foiz hollarda samarali bo‘ladi va agar siz infeksiyani yuqtirsangiz, alomatlar unchalik og‘ir kechmaydi. Bundan tashqari, tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, vaksina yurak xuruji, insult, yurak yetishmovchiligi yoki boshqa jiddiy yurak muammolari (shu jumladan o‘lim xavfi) xavfini uchdan bir qismga kamaytiradi. Vaksina grippning hozirgi shtammi uchun ideal davolash vositasi bo‘lmasa ham, emlanganingizdan keyin kasallikdan qisman himoyalanasiz.
Chekmaslik
Bolaligimizdan chekish yomon odat ekanligi haqida fikrlarni eshitib kelamiz, chekish zararli, agar bu zararli odat sizda bo‘lsa, uni tashlashingiz kerak. Zararli odatlardan voz kechgan insonlar (yoki bu kabi odatlari bo‘lmagan insonlar) boshqa insonlarga qaraganda kamroq kasal bo‘ladi.
Sigaret tutuni shilliq qavatlarga zarar yetkazadi, ular infeksiyalarga qarshi birinchi to‘siq bo‘lib xizmat qiladi va natijada chekuvchilar chekmaydiganlarga qaraganda ikki baravar ko‘proq shamollashadi (va grippni tezroq yuqtirishadi). Shuningdek chekish butun immunitet tizimini bostiradi, bu nafaqat yurak va o‘pka kasalliklariga olib keladi, balki siydik pufagi, qon, to‘g‘ri ichak, qizilo‘ngach, buyraklar, halqum, jigar, o‘pka va boshqa organlar saratoni rivojlanishiga yordam beradi.
Terlash
Onkolog-olimlar tomonidan olib borilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, muntazam ravishda jismoniy mashqlar bilan shug‘ullanadigan postmenopozal ayollarda kamroq faol hayot tarzi bilan shug‘ullanadigan (o‘tiradigan emas, balki kamroq faol) ayollarga nisbatan shamollash ehtimoli kamroq. Birinchi variantdagi insonlar bir yil ichida ikkinchi variantdagi insonlarga qaraganda taxminan ikki baravar ko‘p shamollagan. Jismoniy faollik qonda immunitet hujayralarining ko‘payishiga yordam beradi. Kuniga 45 daqiqa, haftada besh kun va hamma narsa yaxshi bo'ladi.
Qo‘llarni yuvish
Mikroblarni oddiy sovun va iliq suv bilan yuvish mumkin. Antibakterial sovun keraksiz va hatto zararli: tadqiqotlar shuni ko‘rsatdiki, bunday mahsulotlardan foydalangan insonlar oddiy sovun bilan qo‘llarini yuvgan insonlar kabi ko‘p shamollagan. Kaftlaringizni qattiq ishqalashingiz shart emas, biroq ko‘chadan kelganingizda va ovqatlanishdan oldin, bu ishni qilish shart. Qo‘llaringizni kamida 20 soniya ishqalab yuvishingiz kerak.
Muloqot qilish
Sog‘lom ijtimoiy hayot sog‘lig‘ingizni saqlashga yordam beradi. Karnegi Mellon tadqiqotchilari insonlarning shamollash virusi yuqtirish va kim birinchi bo‘lib aksirishini kuzatgan. Ajablanarlisi shundaki, ochiqko‘ngil insonlar kamroq kasal bo‘lgan, ular do‘stlari va tanishlari va ko‘pincha tashqariga chiqib, atrofdagilar bilan suhbatlashgan.
Bu hodisaning sovuqqa aloqasi yo‘q, agar kuchli ijtimoiy aloqalarga ega bo‘lgan insonlar qiyinchiliklarga duch kelsa, kasal bo‘lib qolishi va hatto o‘lim xavfi bo‘lishi mumkin emas. Tadqiqotchilar natijalarni do‘stlikning stressga qarshi himoya ta’siri bilan bog‘lashadi. Bizning ijtimoiy mavjudot ekanligimiz esa ma’lum.
Kulishni yaxshi ko‘rish
Sof haqiqat: sevimli komediyangiz organizmingizga yordam berishi mumkin. Hayron qoldingizmi? AQSHda o‘tkazilgan bir tadqiqotda sevimli komediyachilarining videolarini tomosha qilgan sog‘lom ayollar organizmida NK hujayralarining g‘ayrioddiy yuqori faolligi bo‘lgan. Bular infeksiyaga qarshi kurashuvchi limfotsitlar bo‘lib, tabiiy qotil hujayralar deb ham ataladi. Turizmga oid videoni ko‘rgan ayolda bunday ta’sir kuzatilmagan.
Ijobiy munosabatda bo‘lish
Bu tadqiqot baxtli va xotirjam insonlar ruhiy tushkunlik, tashvish va stressdan aziyat chekadiganlarga qaraganda uch baravar kamroq kasal bo‘lishini ko‘rsatdi. Hayotga ijobiy munosabat organizmning himoya kuchlarini zaiflashtiradigan stress gormonlari (masalan, kortizol) darajasini pasaytiradi.
“Zamin” yangiliklarini “Odnoklassniki”da kuzatib boring
