Ўзбекистон бўйлаб ноябрь ойидаги об-ҳаво ҳақида маълумот берилди. Бу ҳақда Ўзбекистон Республикаси Гидрометеорология хизмати маркази (Ўзгидромет) хабар қилди.
Кўп йиллик кузатувларга кўра, ноябрь ойида ўртача ойлик ҳарорат октябрь ойига қараганда 6-7°C паст бўлади, шимолий ва чўл ҳудудларида эса бу фарқ 8-9°C га етади. Ноябрь ойига кескин ҳарорат ўзгаришлари хосдир.
Метеорологик кузатувлар тарихидаги энг юқори ҳарорат 30-33°C иссиққа етиб, Қорақалпоғистон, Хоразм вилояти ва Фарғона водийсида бу кўрсаткич 26-28°C бўлган. Энг паст ҳарорат эса ўтган асрда қайд этилган: энг совуқ ноябрь ойларида ҳарорат аксарият ҳудудларда 19-24°C совуқни, шимолда 28-31°C совуқни, жанубда эса 10-15°C совуқни ташкил этган.
Сўнгги ўн йилликларда ноябрь ойида бундай кучли совуқ кузатилмаган. Жорий асрда энг паст ҳарорат аксарият ҳудудларда 10-15°C совуқни ташкил қилган бўлиб, бу 2016 ва 2020 йилларда қайд этилган.
Ўша даврларда кундузги максимал ҳарорат 0-3°C иссиқдан ошмаган. Истисно сифатида Қорақалпоғистон ва Устюрт ҳудудлари кўрсатилади, бу ерда 2006, 2016 ва 2020 йилларда ҳарорат 18-21°C совуқни, Устюрт ҳудудида эса 26-28°C совуқни ташкил қилган.
Энг илиқ ноябрь 2023 йилга тўғри келган бўлиб, ўша йили ўртача ойлик ҳарорат иқлимий меъёрдан 3-6°C га юқори бўлган. Республикада, шимол ва чўл ҳудудларидан ташқари, ҳарорат бирор марта ҳам нолдан пастга тушмаган.
Қизиқарли жиҳати шундаки, сўнгги 25 йилда ноябрь ойида ўртача ҳароратнинг пасайиш тенденцияси кузатилмоқда, бу эса уни умумий исиш тенденциясига камроқ таъсирчан қилади. Ноябрь ойида ёғингарчилик (ёмғир, баъзан қор) октябрь ойига қараганда кўпроқ кузатилади ва улар интенсивроқ бўлади.
Тоғли ҳудудларда биринчи қор қоплами ҳосил бўлади, пастки зоналарда у барқарор бўлмайди. 2000-2200 метр баландликка келиб, ой охирига бориб қоплам қалинлиги 25-40 см га етиши мумкин.
Кузатувлар тарихидаги энг ёмғирли ноябрь 2011 йил бўлган. Ўшанда ёғингарчилик миқдори ойлик меъёрдан 3-3,5 баробар, жанубда эса 4-7 баробар ошган.
Масалан, Тошкентда 167 мм ёғингарчилик (меъёри 51 мм), Термизда эса 148 мм (меъёри 20 мм) қайд этилган. Аммо жуда қуруқ ноябрь ойлари ҳам бўлган, масалан, ёғингарчилик миқдори меъёрнинг 1-30 фоизидан ошмаган ҳолатлар.
Ноябрь ойининг бошида, 1-2 ноябрь кунлари республика бўйлаб ёғингарчиликсиз об-ҳаво кутилмоқда. Кундузги ҳарорат 15-20°C иссиқни ташкил этади.
3 ноябрдан бошлаб шимолий ҳудудларга, 4 ноябрдан эса бутун Ўзбекистон бўйлаб совуқ ва нам ҳаво массаси кириб келади. Республика бўйлаб 3-5 ноябрь кунлари айрим жойларда ёмғир ёғади, тоғ олди ва тоғли ҳудудларда эса ёмғир қорга айланиши мумкин.
4-7 ноябрь кунлари ҳарорат аста-секин пасаяди: тунлари 0-3°C илиқ, айрим жойларда совуқ кузатилади, кундузи эса ҳарорат 8-13°C иссиқни ташкил қилади. Ой охиригача кечаси ҳароратнинг -2°C дан +10°C гача, кундузги ҳароратнинг эса 8°C дан 23°C гача ўзгариши кутилмоқда.
2025 йил ноябрь ойида ўртача ойлик ҳарорат иқлимий меъёрдан 1-1,5°C паст ёки унга яқин бўлиши прогноз қилинмоқда. Ёғингарчилик асосан ёмғир шаклида, ойнинг иккинчи ва учинчи ўн кунлигида айрим кунларда (2-3 кун) кузатилади.
