Вашингтон, Киев ва Москва ўртасида айланиб юрган янги “тинчлик режаси” охирида яна жуда катта шов-шувга сабаб бўлди. Оқ уй матбуот котиби Кэролайн Ливиттнинг таъкидлашича, Доналд Трамп таклиф қилган ҳужжат ҳар икки томон учун ҳам “мантиқан мос ва қабул қилса бўладиган” вариант бўлиши кўзда тутилган. У брифингда бу режа бир ойдан бери махфий равишда ишлаб чиқилаётганини, муҳокамаларда президентнинг махсус вакили Стив Уиткофф ҳамда давлат котиби Марко Рубио фаол қатнашганини айтди.
Улар Украина ҳамда Россия билан тўғридан-тўғри мулоқот қилиб, ҳар икки томоннинг позицияларини ўрганган. Аммо Ливитт ҳужжатнинг тўлиқ шарҳини бермади — чунки режа ҳали охирги кўринишни олмаган ва унга қатор ўзгартишлар киритилиши мумкин.
Зеленский эса ўзининг кечки видеомурожаатида Украина ва АҚШ жамоалари “урушга нуқта қўйиш учун керак бўладиган бандлар устида ишни давом эттираётганини” билдирди. АҚШ армияси вазири Дэниел Дрисколл эса 20 ноябрь куни Киевда бўлган учрашувда режанинг нусхасини Зеленскийга шахсан топширгани айтилди. Axios’нинг ёзишича, икки томон ҳужжатни “жуда қисқа фурсатда” тайёрлаб, узил-кесил шаклга келтиришда келишиб олган.
Зеленский идораси маълумотига кўра, Украина раҳбари учрашувда мамлакат учун энг муҳим бўлган тамойилларни очиқ баён қилган ва режага киритиладиган ҳар бир банд “адолатли ва муносиб якун” бўлиши шартлигини таъкидлаган. Яъни Киевнинг позицияси очиқча: урушни тўхтатиш мумкин, аммо бу Украина манфаатларига зид бўлмаслиги керак.
Шу билан бирга, Олий Рада депутати Алексей Гончаренко кечқурун 28 банддан иборат ҳужжатни оммага эълон қилди ва бу Трамп маъмуриятининг тинчлик режаси эканини даъво қилди. Бир нечта украин ОАВ ҳам ҳужжатни чоп этди, аммо ҳозирча Вашингтон томонидан расмий тасдиқ йўқ. Режанинг ҳақиқийлиги номаълум, аммо жамиятдаги қизиқиш ва саволлар тобора кучаяётгани аниқ.
Ҳозирги вазиятда энг катта интрига — АҚШ, Украина ва Россия ўртасида қандай сиёсий келишув муҳокама қилинаётгани ва бу келишув амалда қай даражада реаллашиши мумкинлигида. Вашингтон “ҳамма учун мўътадил” деб баҳолаган ҳужжат Киев жамоатчилигида турлича тасаввур уйғотяпти, шу боис бўлажак қарорлар Украинада ҳам, халқаро майдонда ҳам жиддий баҳсларга сабаб бўлади.
Аниқ нарса — келаси ҳафталарда бу мавзу янада долзарблашади ва ҳар бир янги маълумот урушнинг кейинги босқичини белгилаб бериши мумкин.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
