
Европа Иттифоқининг АҚШ томонидан таклиф этилган тинчлик режасига нисбатан позицияси Европарламентда уч соатлик қизғин мунозара билан муҳокама қилинди. Чоршанба куни Страсбургда бўлиб ўтган бу баҳсга юзга яқин евродепутат қатнашди ва уларнинг ўртасида саккизта "кўк карточка" (жонли тортишув) берилди. Мазкур муҳим мавзу Европарламентнинг пленар ҳафтаси кун тартибига зудлик билан киритилди.
ЕИнинг “Қизил чизиқлари”: Суверенитет муҳофазаси
Еврокомиссия раҳбари Урсула фон дер Ляйен (гарчи сиёсий етакчилар нутқидан сўнг зални тарк этган бўлса-да) ЕИнинг тинчлик жараёнидаги асосий устуворликларни белгилаб берди. Унинг "қизил чизиқлари" қуйидагилардан иборат: Украина Қуролли Кучлари сони чекланмаслиги, Украинанинг ҳудудий яхлитлиги бўлинмаслиги, узоқ муддатли ва мустаҳкам хавфсизлик кафолатлари, Киевнинг тўлиқ суверенитети ва мустақил келажакни танлаш ҳуқуқи (ЕИга қўшилиш имконияти билан бирга), ҳамда Россия томонидан ўғирлаб кетилган ҳар бир украин боласининг қайтарилиши.
Фон дер Ляйен, шунингдек, РФнинг музлатилган активларидан Украинага ёрдам учун фойдаланиш бўйича расмий қонун лойиҳаси яқин кунларда чиқарилишини ваъда қилди. “Мен фақатгина Европа солиқ тўловчилари ҳисобни тўлайдиган сценарийни тасаввур қила олмайман. Буни қабул қилиб бўлмайди”, — дея қатъий позиция билдирди у.
Парламентдаги қутбланиш: Капитуляция ёки ягона имконият?
Европарламентдаги энг йирик фракциялар режани кескин танқид қилди. Европа халқ партияси раҳбари Манфред Вебер уни “капитуляция режаси” деб атаб, ҳудудлардан воз кечиш, амнистия ва НАТОга аъзолик ҳуқуқини чеклаш қабул қилиб бўлмас шартлар эканини айтди. Кўплаб депутатлар, шу жумладан, сўл фракциялар етакчиси ҳам бу таклифни “Трамп ва Путиннинг режаси” деб атади.
Парламентнинг Мудофаа қўмитаси раҳбари Михаэл Галер Путинни музокаралар столига ўтқизишнинг ягона йўли — босимни ошириш орқалигина амалга ошишини таъкидлаб, Украинага узоқ масофали ракеталар беришни талаб қилди.
Бироқ, ўта ўнг (Венгрия вакили) ва сўл партияларнинг айрим вакиллари АҚШ режасини урушни тўхтатиш учун “ягона имконият” сифатида қўллаб-қувватлашга чақирди.
Шу билан бирга, Польша депутати Адам Белан ЕИнинг фақат АҚШ таклифларига шарҳ бериш билан чекланиб қолаётганини танқид қилиб, ЕИ давлатларининг Россия билан савдоси ҳажми (311 млрд евро) Украинага кўрсатилган ёрдамдан (187 млрд евро) анча юқорилигини кўрсатди ва буни Европа дипломатиясининг пассивлигига сабаб деб атади.
ЕИ Кенгаши номидан сўзга чиққан Дания вакили Мари Берре ҳам “Куч орқали тинчлик” тамойилига амал қилишга чақириб, “Украинанинг хавфсизлиги – бу Европанинг хавфсизлиги” эканини таъкидлади.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.