Илм-фан оламини ларзага солган кашфиёт: умрни узайтириш технологияси яратилди!

^{Олимлар умрни узайтириш сирини очиб беришди
@ Сурат: Фрол Тарновский / НеwсФрол}
Халқаро тадқиқотчилар гуруҳи инсон умрини узайтириш соҳасида улкан ютуққа эришганини эълон қилди. Етакчи биолог ва генетиклар томонидан ишлаб чиқилган янги технология қариш жараёнини сезиларли даражада секинлаштириб, умр давомийлигини ўнлаб йилларга узайтириши мумкин.

[b]Генетик инқилобми ёки илмий фантастиками?[/б]

Бу кашфиётнинг асоси генларни таҳрирлаш усулига асосланган бўлиб, у ҳужайраларни қайта тиклаш жараёнига жавобгар бўлган махсус ДНК қисмларини фаоллаштиришга қаратилган. Олимларнинг таъкидлашича, янги технологиялар ёрдамида қаришнинг зарарли таъсирини минималлаштириш ва саратон, деменция ҳамда юрак-қон томир касалликлари каби ёшга боғлиқ хасталикларнинг олдини олиш мумкин.

Кашфиётнинг асосий омилларидан бири илгари аниқланган SIRT6 оқсили бўлиб, у “узоқ умр гени” сифатида танилган. Мазкур оқсилни фаоллаштириш бўйича ўтказилган лаборатория тажрибаларида сичқонларнинг умрини қарийб 30 фоизга узайтиришга муваффақ бўлинган. Олимлар ушбу методни яқин йилларда одамларга мослаштириш мумкинлигига ишонч билдирмоқда.

[b]Ахлоқий муаммолар ва эҳтимолий оқибатлар[/б]

Ҳар қандай илмий инқилоб каби, бу технология ҳам турли баҳс ва саволларни келтириб чиқармоқда. Бир томондан, инсон умрини узайтириш – улкан кашфиёт бўлса, бошқа томондан, бу жамият олдида янги ижтимоий ва иқтисодий муаммоларни юзага келтириши мумкин.

[b]Муҳим саволлар қуйидагилар:[/б]

• Генетик ёшаришни кимлар ўзига раво кўра олади?
  
• Умр узайиши сайёрамизда ҳаддан ташқари аҳолининг кўпайишига олиб келмайдими?
  
• Ўртача умр кўпайиши иқтисод ва пенсия тизимига қандай таъсир қилади?
  

Баъзи мутахассисларнинг фикрича, бу технология фақатгина жамиятнинг юқори қатламига – яъни бойларга тақдим этилиши мумкин, бу эса ижтимоий тенгсизликни янада чуқурлаштиради. Бошқалар эса бу метод оммавий равишда жорий қилинса, тиббиёт ва соғлиқни сақлаш тизимида янги давр бошланишини таъкидламоқда.

[b]Келажакда нималар кутилмоқда?[/б]

Тадқиқотлар якуний босқичга етиб келган ва яқин йилларда инсонларда илк клиник синовлар ўтказилиши мумкин. Агар олимларнинг прогнозлари ўз исботини топса, биз ХХI асрнинг энг муҳим биотехнологик инқилоби арафасида турибмиз.

Инсоният бу янги даврга тайёрми? Ёки ахлоқий масалалар технологиянинг оммалашишини секинлаштирадими? Бу саволларга фақат вақт жавоб бера олади. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг