Yaponiyalik olimlar tishni qayta o‘sishiga yordam beruvchi dori yaratmoqda

Yaponiyadagi olimlar jamoasi tomonidan yaratilayotgan yangi dori vositasi stomatologiya sohasida to‘liq inqilob yaratishi mumkin. Bu innovatsion ishlanma implant, protez va koronka kabi sun’iy vositalar o‘rnini bosishi va tabiiy tishlarni qayta o‘sishiga yordam berishi mumkin.

Osaka shahridagi Kitano kasalxonasi qoshida faoliyat yuritayotgan Tibbiy tadqiqot institutida doktor Katsu Takahashi boshchiligidagi jamoa ko‘p yillik genetik tadqiqotlar asosida tish rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillarni o‘rganmoqda. Ular 2021 yilda e’lon qilingan ilmiy maqolada USAG-1 deb nomlangan genni bloklab, tabiiy tish o‘sishini faollashtirish mumkinligini ilmiy jihatdan isbotlashgan.

Tishlarni "uyg‘otuvchi" dori: qanday ishlaydi?

USAG-1 geni tabiatan tish o‘sishini sustlashtiradi. Yaratilgan dori ushbu gen faoliyatini to‘sib qo‘yish orqali BMP oqsilini faollashtiradi — bu esa suyak va tish rivojlanishiga yordam beradigan asosiy omillardan biri hisoblanadi. Natijada yangi tishlar tabiiy jarayon orqali o‘sadi.

Sinovlar va ilk natijalar

Hozircha dori insonlarda klinik sinovning birinchi bosqichida. Sog‘lom ko‘ngillilarga past dozada yuborilib, organizmdagi reaksiyalar kuzatilayapti. Hayvonlarda o‘tkazilgan testlarda esa aniq natijalar qayd etilgan — dori vositasi qo‘llanilgan holda yangi va mustahkam tishlar o‘sib chiqqan.

Kimlar uchun umid manbai?

Agar tadqiqotlar muvaffaqiyatli yakunlansa, ushbu dori quyidagi insonlarga katta yordam beradi:

• Tugma gipodontiya bilan tug‘ilgan bolalar – genetik sababli tabiiy tishlarning yetishmasligi.
• Tishini jarohat yoki infeksiya natijasida yo‘qotganlar.
• Keksayish sababli tabiiy tishlaridan ajralganlar.

Tibbiyot va iqtisodiyot uchun katta salohiyat

Doktor Takahashining ta’kidlashicha, bu dori faqat tibbiy nuqtayi nazardan emas, iqtisodiy jihatdan ham ulkan imkoniyat yaratadi. Implant va protezlarning yuqori narxi va og‘riqli jarayonlarini inobatga olganda, tabiiy tishlarni qayta o‘sishini ta’minlovchi dori stomatologiyada mutlaq yangi bosqichni boshlashi mumkin.

Yaqin yillarda ushbu dori ommaviy klinik amaliyotga kiritilishi kutilayapti. Agar barchasi reja bo‘yicha kechsa, stomatologiya sohasi inson hayotini yaxshilaydigan yana bir yirik yutuqka guvoh bo‘ladi.