Yolg‘izlik miyani asraydi: olimlar fikri barchaga qarshi chiqdi!

Zamonaviy jamiyatda ko‘pincha salbiy qabul qilinadigan yolg‘iz hayot tarzi haqida olimlar kutilmagan xulosaga kelishdi. Ilmiy tadqiqotlarga ko‘ra, yolg‘izlik — ya’ni turmush o‘rtog‘i bo‘lmasdan yashash — demensiya va Alsgeymer kabi xatarli nevrologik xastaliklar xavfini 50 foizgacha kamaytiradi.

Bu natijalar dunyo bo‘ylab o‘tkazilgan bir necha keng qamrovli tadqiqotlar asosida e’lon qilindi. Olimlar ajrashgan, beva qolgan yoki umr bo‘yi turmush qurmagan insonlar o‘rtasida miya faoliyati va umumiy salomatlik ko‘rsatkichlarini tahlil qilib, ularda ruhiy barqarorlik va uyqu sifati yuqori ekanini aniqlashdi. Ularda stress darajasi ham ancha past bo‘lib, umumiy hayot sifati yaxshi bo‘lib chiqqan.

Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, juftlikda yashash jismoniy yaqinlik va hissiy almashinuvni taqozo etadi, bu esa ba’zi insonlar uchun qo‘shimcha emotsional yuk, mas’uliyat va vaqtni kamaytiruvchi omil sifatida namoyon bo‘ladi. Bu jarayonlar ayrim hollarda miya faoliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi, hatto yurak xastaliklari va saraton rivojlanishiga ham olib kelishi mumkin ekan.

Psixologiya va neyrobiologiya sohasidagi mutaxassislar shunday xulosaga kelishmoqda: har doim ham juftlikda yashash salomatlikka foyda keltirmaydi. Ayrim insonlar uchun tinch, erkin, yolg‘iz hayot shakli nafaqat ruhiy barqarorlik, balki uzoq umr va miyani sog‘lom saqlashning kaliti bo‘lishi mumkin.

Shu bilan birga, olimlar har bir insonning shaxsiy xususiyatlari, hayotiy tajribasi va ijtimoiy muhitini inobatga olish muhimligini ta’kidlashadi. Yolg‘izlikni ixtiyoriy ravishda tanlaganlar bilan ijtimoiy izolyatsiyaga majbur bo‘lganlar orasida katta farq bor. Birinchi holda bu hayot sifatiga ijobiy ta’sir etsa, ikkinchisida aks natija kuzatilishi mumkin.

Yakuniy xulosa shunday: hayot tarzini tanlashda jamiyat stereotiplaridan ko‘ra, shaxsiy ehtiyoj va emotsional barqarorlikka ko‘proq e’tibor berish lozim. Chunki har kim uchun baxt va sog‘lik yo‘li har xil.