Tramp Qatarga hujumni AQSH xavfsizligiga tahdid deb e’lon qildi

AQSH prezidenti Donald Tramp Qatarga qarata har qanday qurolli hujumni Qo‘shma Shtatlar xavfsizligiga tahdid deb baholanishi to‘g‘risidagi farmonni imzoladi. Bu farmon Qatardagi geosiyosiy vaziyatning yanada murakkablashib borayotgan paytida qabul qilindi.

Qatarning hududiy yaxlitligini himoya qilish

Farmonda aytilishicha, AQSH Qatarning hududiy yaxlitligini har qanday xatarlardan himoya qilish uchun barcha zarur choralarni ko‘rishga tayyor. Bu choralar diplomatik, iqtisodiy va hatto harbiy ham bo‘lishi mumkin. Trampning bu qarorini oliy manbalardan birining ta’kidlashicha, Vashington o‘zining strategik sherigi bo‘lgan Qatar bilan aloqa va hamkorlikni yanada mustahkamlashga bel bog‘lagan.

Isroilning Qatarga hujumi va yo‘qotishlar

Trampning farmoni Isroilning Doha hududidagi nishonlarga qo‘llangan raketa zarbasi ortidan bir necha kun o‘tganidan so‘ng e’lon qilindi. 9-sentyabrda amalga oshirilgan bu raketa zarbasi oqibatida bir necha kishi halok bo‘lgan, jumladan, Qatar xavfsizlik xizmati xodimi ham. Isroil hududga qo‘llangan zarbadan afsus bildirib, AQSH hukumati tomonidan Qatar bilan aloqa o‘rnatishga kelishib olgan.

Yuridik kuch va xalqaro munosabatlar

Shu bilan birga, farmonning yuridik kuchi masalasi ham yetarlicha murakkab. Har qanday xalqaro shartnoma uchun AQSH Senatining ma’qullashi talab etilishi kerak. Ammo, har qanday holatda, Trampning bu farmoni Qo‘shma Shtatlar va Qatar o‘rtasidagi strategik sheriklikni yanada mustahkamlashga qaratilgan muhim signal bo‘lishi mumkin.

Yaqin Sharqdagi keskinlik va AQSHning pozitsiyasi

Bu farmon, shubhasiz, Yaqin Sharqdagi to‘qnashuvlarning yanada kuchayib borayotgan vaziyatida AQSHning Qatar bilan hamkorlikdagi qat’iyatini va ishonchini ko‘rsatadi. Trampning qadami AQSHning mintaqaga bo‘lgan strategik nuqtayi nazarini yanada mustahkamlash maqsadida qabul qilinganiga ishora qilmoqda.

Xulosa

Trampning mazkur farmoni AQSH va Qatar o‘rtasidagi ikki tomonlama munosabatlar bo‘yicha yangi qadamlar qo‘yishga va AQSHning strategik maqsadlarini amalga oshirishga yo‘naltirilgani taxmin qilinmoqda.