Ko‘pchiligimiz birinchi ko‘rgan filmimizni eslaymiz. Ko‘pchiligimiz uchun bu ota-onamiz televizorda qo‘yib bergan klassik Disney filmi bo‘lgan. Zolushka nihoyat shahzodasiga turmushga chiqqanidagi o‘sha quvonchli tuyg‘ular yoki «Qirol sher» filmida ota sherning o‘limidagi yurakni ezuvchi lahzalarni eslashimiz mumkin.
Ko‘rinishidan begunoh bo‘lib ko‘ringan bu bolalar filmlarining barchasi aslida ancha qorong‘uroq tarixga ega. Misol uchun, Zolushkani olaylik, hikoyaning asli aytib bo‘lmaydigan darajada dahshatli bo‘lgan.
Bu faqat bitta janr. Cheksiz ro‘yxat va mavjud filmlarning xilma-xilligini kuzatib, tugatib bo‘lmaydi. Bollivud ham, Gollivud ham har biri o‘ziga xos tarzda jirkanch. Ular biz yashayotgan jamiyatning shakllanishiga katta salbiy ta’sir ko‘rsatdi. Keling, avval Bollivudni ko‘rib chiqaylik.
Bollivud
Bollivuddagi aksariyat filmlarning syujeti bir xil. «Romantika» filmlari doimiy ravishda yonidan o‘tib ketayotgan tasodifiy qizni sevib qolgan «chiroyli» qahramonni aks ettiradi. Yigit uni sevib qolguncha qizni ta’qib qilishga qaror qiladi va oxirida ular raqsga tushib baxtli hayot sari ketishadi.
Bu filmlar ommabop bo‘lgan Janubiy Osiyoda ayollarni ta’qib qilish “madaniyati” hozir odatiy holga aylangan. Bollivudning vatani Hindiston, tom ma’noda ayollar uchun dunyodagi eng yomon mamlakat hisoblanadi.
Bu filmlarni ko‘rib katta bo‘lgan bir necha avlodlar ongida ayollarga qanday munosabatda bo‘lish kerakligi haqida noto‘g‘ri fikrni shakllantirganiga shubha yo‘q.
Reuters tomonidan 2018 yilda o‘tkazilgan tadqiqotga ko‘ra: «Dunyo ekspertlarining seshanba kuni e’lon qilingan so‘roviga ko‘ra, Hindiston jinsiy zo‘ravonlik va majburiy mehnat xavfi yuqori bo‘lganligi sababli ayollar uchun dunyodagi eng xavfli mamlakatdir», deyilgan.
Hukumat Reuters so‘rovini shubha ostiga qo‘yishga shoshildi, ammo 2016 yildagi rasmiy jinoyat statistikasiga nazar tashlasak, har 13 daqiqada bir ayol zo‘rlangan; har 69 daqiqada sep uchun kelin o‘ldirilgan; va har oyda 19 nafar ayolga kislota bilan hujum qilingan.
Bunga minglab rasman xabar berilmagan jinsiy zo‘ravonlik, ta’qib qilish va oilaviy zo‘ravonlik holatlarini qo‘shing.
Yoshlar bu filmlarni tomosha qilib, qizga tegajog‘lik qilayotgan, uni ta’qib qilgan «qahramon»lar hech qanday qonuniy jazoga duch kelmayotganini, aksincha, sevib qolgan qizi bilan uyiga qaytayotganini ko‘radi. Bu ularni faqat rag‘batlantiradi va ularning harakatlari uchun hech qanday oqibatlarga duch kelmasliklariga ishontiradi.
Gollivud
Filmlarning miyaga salbiy ta’siri butun jamiyatga ta’sir qiladi. Gollivud ko‘plab ayollarning munosabatlardagi umidlarini noto‘g‘ri ko‘rsatishi bilan mashhur. Ommabop filmlardagi «romantika»: ayol xonaning narigi tomonidan kirib kelgan “shahzoda”ning nigohiga duch keladi va birdaniga ikkalasi bir-birini sevib qoladi. Bu odam, shubhasiz, qandaydir yashirin milliarder bo‘ladi, baland bo‘yli, kelishgan, sezgir, mukammallik timsoli. Ular tezda turmush qurishadi (nihoyatda dabdabali to‘y qilishadi), birga qarishadi va oxir-oqibat bir-birining qo‘lida o‘lishadi.
Bu odam jinoyatchi va vahshiy bo‘lishi mumkinmi degan savol butunlay e’tiborsiz qoldiriladi.
Nyu-York va Los-Andjeles AQSHning eng ko‘p aholisi bo‘lgan ikki shtatlari bo‘lib, ko‘p filmlarda ko‘pincha orzular sahnasi sifatida taqdim etiladi. Tomoshabinlarga film davomida bilvosita, agar siz sevgi, baxt va orzuingizdagi ishni topmoqchi bo‘lsangiz, hammasi shu yerda, sizni kutmoqda, deb aytiladi. Nodon xorijliklar ko‘pincha bu ulkan yolg‘onga ishonishadi va butun umri davomida «erkin odamlar mamlakatiga» kirishga harakat qilishadi.
Yillar davomida Gollivud o‘zining qattiq LGBT kun tartibini mashhur filmlar va teleko‘rsatuvlarga kiritishda ham muvaffaqiyat qozondi Netflixdagi kontentning 80% dan ortig‘i LGBT targ‘ibotiga yo‘naltirilgan va bu tarmoq ayrim davlatlardan tashqari deyarli barcha mamlakatlarda mavjud.
LGBT, fahsh, jinoyatchilik va giyohvandlik kabi narsalarni normallashtirish orqali tomoshabinlar ongsiz ravishda jismoniy va ma’naviy tubanlikka qarab keta boshlaydi. Shu darajadaki, o‘zimizning musulmon aka-uka, opa-singillarimiz ham shu gunohlarga qo‘l urayotganini ko‘ramiz.
Ko‘pchiligimiz har kuni ko‘radigan «o‘yin-kulgi» haqiqatlaridan befarqmiz, bizning dunyoqarashimiz doimiy ijtimoiy muhandislik va ongni yuvish tufayli buzilayotganini tushunmaydi.
Musulmonlar uyg‘onib, qalbimizni yo‘q qilish maqsadida yaratilgan ommaviy axborot vositalarini o‘ylamay iste’mol qilishni bas qilishlari kerak. Ushbu filmlarning rejissyorlari nima qilayotganlarini aniq bilishadi. Ular ushbu sanoatga sarf etayotgan milliardlab dollarlar bizning o‘yin-kulgimiz uchun qo‘yilayotgani yo‘qligini anglash vaqti yetdi.
Ushbu filmlarda doimiy ravishda axloqsizlik va tanazzul targ‘iboti targ‘ib qilinar ekan, so‘nggi yillarda jinoyatchilik va o‘lim darajasi ham hayratlanarli darajada oshgani bejiz emas.
Musulmonlar, biz haqiqatan ham nima tomosha qilayotganimiz va farzandlarimizga nimani tomosha qilishiga ruxsat berishimiz haqida yana bir marta o‘ylab ko‘rishimiz kerak. Bu borada beparvolikning oqibatlari kichik yoki ahamiyatsiz bo‘lmaydi.
Yoqub Umar tayyorladi
Ctrl
Enter
Xato topdIngizmi
Iborani ajratib Ctrl+Enter tugmasini bosingMavzuga oid yangiliklar
