O‘zbekistonliklar nega diplomi bo‘yicha ishlamaydi? Sabablar aniqlandi

HeadHunter Uzbekistan onlayn platformasi tomonidan o‘tkazilgan so‘nggi tadqiqot mamlakatda ta’lim va mehnat bozori o‘rtasidagi jiddiy tafovutni yana bir bor ochiqlashtirdi. Unga ko‘ra, ish izlovchilarning katta qismi o‘z mutaxassisligi bo‘yicha ishlamaydi va ta’lim sohasi mehnat bozori ehtiyojlariga mos kelmasligini ta’kidlaydi.

Diplom bor, lekin ish yo‘q yoki boshqa sohada

So‘rov natijalariga ko‘ra, ishtirokchilarning faqat 33 foizi, ya’ni uchdan biri diplomi yozilgan yo‘nalish bo‘yicha faoliyat yuritmoqda. Qolganlar esa o‘z sohasini to‘liq o‘zgartirgan yoki diplomdagi bilimlardan faqat qisman foydalanmoqda. Bu esa ta’lim tizimi va mehnat bozori o‘rtasidagi munosabatda o‘zaro uzilish borligini ko‘rsatadi.

Yangi mutaxassislikni tanlash istagi yuqori

Tadqiqotda ishtirok etganlarning 78 foizi agar imkoniyat bo‘lsa, boshqa mutaxassislikni tanlagan bo‘lishini aytgan. Bu jamiyatda o‘zgarishga bo‘lgan ehtiyoj va ayni paytda mavjud mutaxassisliklar bo‘yicha ishga joylashish muammosi borligini bildirishi mumkin.

Tajriba – asosiy omil

Ish qidiruvchilarning aksariyati (faqat 27 foiz bundan mustasno) diplomni karyeradagi muvaffaqiyatning asosiy omillaridan biri deb hisoblamaydi. Ular ko‘proq amaliy tajriba, moslashuvchanlik va zamonaviy ko‘nikmalarga urg‘u bermoqda.

Onlayn ta’lim – qo‘llab-quvvatlanayotgan, ammo hali ishonchsiz

Respondentlarning 74 foizi onlayn ta’limni ma’qullagan bo‘lsa-da, faqatgina uchdan biri uni an’anaviy universitet ta’limiga to‘liq muqobil deb hisoblamoqda. Bu esa raqamli ta’lim modellariga bo‘lgan ishonch hali yetarlicha shakllanmaganini ko‘rsatadi.

Ishni almashtirishga tayyorlar ko‘paymoqda

HeadHunter'ning avvalgi tadqiqoti shuni ko‘rsatdiki, ish beruvchilarga nisbatan ishonch pasaygan. 2025 yilda aholining 41 foizi ish joyini o‘zgartirishni rejalashtirgan. Buning asosiy sabablari – ish haqining pastligi (75%), karyerada o‘sish imkoniyatlarining yo‘qligi (43%) va og‘ir mehnat sharoitlari (37%) ekani aytilgan.

Xulosa: Ta’lim tizimi islohotlarga muhtoj

Tadqiqot natijalari O‘zbekistonda ta’lim bilan mehnat bozori o‘rtasida uzviy bog‘liqlikni yaratish zarurligini yana bir bor tasdiqlaydi. Ish beruvchilar uchun faqat diplom emas, balki zamonaviy ko‘nikmalar, tashabbuskorlik va moslashuv qobiliyati muhim omilga aylanib bormoqda. Bu esa ta’lim strategiyalarini qayta ko‘rib chiqish va amaliyotga yaqinlashtirish zarurligini anglatadi. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!