Toshkent shahri hokimiyati tadbirkorlar uchun yer uchastkalari va ko'chmas mulk bilan bog'liq operatsiyalarda firibgarlik holatlarining ko'payishi munosabati bilan rasmiy ogohlantirish berdi. Toshkent shahar hokimi o‘rinbosari Sharof Rahmonov biznes vakillarini shubhali mulk huquqini rasmiylashtirish sxemalariga aralashmaslik zarurligiga alohida e'tibor qaratdi.
Bayonotda ta'kidlanishicha, 2021-yil 1-avgustdan boshlab mahalliy hokimiyat organlari yer uchastkalarini to'g'ridan-to'g'ri ajratish, zaxiraga olish yoki foydalanishga berish vakolatidan mahrum qilingan. Ushbu qonunchilikdagi o‘zgarishlar yer resurslariga teng kirishni ta'minlash va shaffoflikni oshirishga qaratilgan edi.
Shunga qaramay, poytaxtda noqonuniy yer boshqaruvi va o‘zboshimchalik bilan egallash holatlari hanuz aniqlanmoqda. Ayniqsa, qurilish uchun ajratilmagan hududlarda yirik binolar va yengil konstruksiyalar qurilishi xavotir uyg'otmoqda.
Bunday obyektlar ko‘pincha turar-joy massivlari ichida, avtomobil yo‘llariga yaqin joylarda va eng xavflisi, suv va gaz ta’minoti magistral tarmoqlari himoya zonalarida barpo etilmoqda. Bunday faoliyat nafaqat shahar infratuzilmasiga zarar yetkazadi, balki fuqarolar xavfsizligiga bevosita tahdid soladi.
Shahar hokimiyati firibgarlik sxemalariga alohida e'tibor qaratmoqda. Firibgarlar o‘zlarini vositachi sifatida tanishtirib, tadbirkorlarga davlat tuzilmalarida go‘yoki mavjud aloqalarga tayanib, yerlarni ajratish yoki noqonuniy egallangan uchastkalarni qonuniylashtirish xizmatlarini taklif qilishadi.
Aldashning yana bir usuli – soxta qarorlar va hujjatlar orqali mulk huquqini ro‘yxatdan o‘tkazish va kadastr hujjatlarini olishdir. Huquqni muhofaza qilish organlarining yaqinda o‘tkazgan tezkor tadbirlari yirik summaga soxta hujjatlar asosida yer sotish urinishlarini aniqladi.
Hokimiyat qat'iy bayonot berdi: qonunda belgilangan tartib-qoidalardan chetga chiqib sotib olingan barcha yer uchastkalari noqonuniy egallangan deb topiladi. Bunday yerlarda qurilgan barcha inshootlar esa hech qanday kompensatsiya to'lanmasdan majburiy tartibda buziladi.
Qonunchilik bunday qonunbuzarliklar uchun katta miqdorda jarimalar va jinoiy javobgarlikni ham nazarda tutadi. Moliyaviy yo‘qotishlar va huquqiy oqibatlardan qochish uchun shahar hokimiyati tadbirkorlarga yer uchastkalari yoki ko‘chmas mulk sotib olishdan oldin huquqiy tekshiruvlarni sinchkovlik bilan amalga oshirishni va malakali yuristlar hamda advokatlardan maslahat olishni qat'iy tavsiya qiladi.
