Ichkilik iste’moli inson sog‘lig‘iga qisqa va uzoq muddatda ta’sir ko‘rsatadi. Bu ta’sirlar miqdor, davomiylik va inson organizmining individual xususiyatlariga bog‘liq holda o‘zgarib turadi. Quyida alkogolning qisqa va uzoq muddatli salbiy ta’sirlari haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Qisqa muddatli zararlar
1. Mastlik holati
Alkogol iste’moli natijasida insonda mastlik holati yuzaga keladi. Bu holat markaziy nerv tizimiga ta’sir qilib, fikrlash, mulohaza yuritish, qaror qabul qilish va harakat koordinatsiyasini izdan chiqaradi. Masalan, inson odatdagi vaziyatda qabul qilmasligi mumkin bo‘lgan xatarli qarorlarni mast holatda osonlikcha qabul qilib qo‘yadi.
2. Yo‘l-transport hodisalari va jarohatlar
Spirtli ichimliklar aql va diqqatni pasaytiradi, bu esa ko‘pincha avtohalokatlarga sabab bo‘ladi. Mast holda mashina haydash ko‘plab halokatli oqibatlarga olib kelishi mumkin. Shuningdek, ish joyida yoki maishiy sharoitda jarohat olish xavfi ham ortadi.
3. Janjal va zo‘ravonlik holatlari
Alkogol iste’moli insonni agressiv va nazoratsiz holatga olib kelishi mumkin. Bunday hollarda oilaviy nizolar, jamoat joylaridagi janjallar, hatto jinoyat sodir etish holatlari ham qayd etiladi.
Uzoq muddatli zararlar
1. Jigar kasalliklari
Doimiy alkogol iste’moli jigar faoliyatini izdan chiqaradi. Ayniqsa, alkogol gepatiti, jigar sirrozi kabi og‘ir kasalliklarga olib keladi. Jigar sirrozi — sevimli odat deb qabul qilingan ichimlik oqibatida inson hayotini qisqartiruvchi xastalik hisoblanadi.
2. Saraton xavfi
Alkogol bir necha turdagi saraton — og‘iz, tomoq, ko‘krak, oshqozon va ichak saratonlarini keltirib chiqarishi mumkin. Bu modda inson hujayralarining normal rivojlanish jarayonini buzib, ularning mutatsiyaga uchrash xavfini oshiradi.
3. Yurak va qon tomir xastaliklari
Alkogol yurakning to‘g‘ri ishlashini izdan chiqaradi. Yurak urish ritmi buzilishi, yuqori qon bosimi, infarkt va yurak yetishmovchiligiga sabab bo‘lishi mumkin. Shu bois spirtli ichimliklarni muntazam iste’mol qiluvchilarda infarkt va insult xavfi bir necha barobar oshadi.
