Ўзбекистон Фанлар академияси Материалшунослик институти олимлари қишлоқ хўжалиги учун ҳақиқий инқилобни амалга оширди! Улар ҳеч қандай ёқилғи ишлатмасдан, чиқинди газларсиз иситиш ва ёзда совитиш имконини берадиган "ақлли" наноплёнка технологиясини ишлаб чиқди. Синовлар натижасига кўра, янги плёнка қўлланган иссиқхоналарда энергия сарфи 80 фоизгача, ҳосилдорлик эса 50 фоизгача ошади!
Нанозаррачалар сири: Қуёш нури — иссиқлик манбаи
Бу технология плёнка юзасига махсус нанокомпозит заррачаларни сингдиришга асосланган. Ушбу заррачалар қуёшнинг ултрабинафша қисмини ютиб, уни юмшоқ инфрақизил нурга айлантиради. Айнан шу нур тупроқ ва ҳавони самарали иситади, бу эса иссиқхона ичидаги ҳароратни автоматик тартибга солиш имконини беради.
Тажрибаларга кўра, ташқаридаги совуқ –3…–7 °C бўлганда ҳам ичкарида +5…+7 °C гача барқарор ҳарорат сақланган. Бу дегани, қишда қўшимча иситиш ускуналари керак бўлмайди! Ёзда эса аксинча, плёнка ҳароратни 6–9 °C гача пасайтириб, ўсимликларни қизиб кетишдан ҳимоя қилади.
Самарадорлик ва экология
Кучайтирилган инфрақизил нур туфайли ўсимликларнинг ўсиши 1,5–2 баравар тезлашади. Шунингдек, махсус гидрогеллар қўлланганида суғориш суви сарфи 90 фоизгача камаяди. Яна бир муҳим жиҳат: плёнканинг мустаҳкамлиги 3 баравар ошади, бу эса пластик чиқиндилар миқдорини кескин камайтиради. Олимлар бу ишланмани "яшил иссиқлик" концепциясининг амалий ифодаси деб атамоқда: энергия анъанавий ёқилғидан эмас, балки бевосита қуёш нуридан олинади. Бу технология Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини экологик тоза шароитда етиштириш имкониятларини кенгайтиради.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
