Макрон Европанинг Украина бўйича тинчлик режасини ошкор қилди

Франция президенти Эммануэл Макрон Европа давлатлари томонидан Украинадаги урушни тўхтатиш бўйича ишлаб чиқилган тинчлик режаси ҳақида маълумот берди. Le Figaro нашрига кўра, Буюк Британия ва Франция ушбу ташаббус устида бир неча ой давомида иш олиб борган.

Макрон таъкидлаганидек, режа расман АҚШга ҳам тақдим этилади ва унда қатор муҳим жиҳатлар мавжуд.

Тинчлик режаси нимага асосланган?

Европанинг Украина ва Россия ўртасида бир ойлик қисман сулҳ жорий этиш таклифи тинчлик музокараларини бошлаш учун илк қадам сифатида кўриб чиқилмоқда. Бироқ бу ярашув фақат ҳаво ва денгиз ҳужумларига тааллуқли бўлиб, қуруқликдаги жанговар ҳаракатларга таъсир қилмайди.

Макрон бу ҳақда қуйидагича изоҳ берди: "Ўт очиш тўхтатилган тақдирда, фронт бўйлаб унинг риоя қилиниши қандай назорат қилиниши жуда қийин бўлади."

Шу сабабли, режанинг дастлабки босқичи ҳаво ва денгиздаги можароларни юмшатишга қаратилган. Бу эса Украина энергетика объектларига қилинган ҳужумларни камайтириш ва тинч аҳоли орасидаги йўқотишларни пасайтиришга хизмат қилади.

Европа давлатлари Украинага тинчликпарвар қўшин юбориши мумкин

Макроннинг сўзларига кўра, режанинг иккинчи қисми Европа давлатларининг Украинага тинчликпарвар контингент жўнатишини кўзда тутади. Бироқ бу жараён фақат кейинги босқичда ва урушни тўхтатиш музокаралари якунлангач амалга оширилади.

"Яқин ҳафталарда Украина тупроғида Европа қўшинлари бўлмайди. Биз бу вақтдан ўт очишни тўхтатишга, музокараларга ва тинчлик шартномаси имзолангандан кейин қўшинларни жойлаштиришга фойдаланишимиз мумкин," — деди Макрон.

Бу режа Украинадаги вазиятни барқарорлаштириш ва келажакда хавфсизлик кафолатларини шакллантириш учун асос сифатида кўриб чиқилмоқда.

Зеленский бу режа ҳақида нима дейди?

Украина президенти Владимир Зеленский Лондонга ташрифи чоғида журналистлар томонидан бу режадан хабардормисиз? деган саволга жавобан:

"Мен ҳамма нарсадан хабардорман," — деди. Бу Зеленский Франция ва Буюк Британиянинг ушбу ташаббуси ҳақида олдиндан маълумотга эга эканлигини англатади.

Макрон Европанинг мудофаа харажатларини оширишни таклиф этмоқда

Макрон Европа давлатлари мудофаа соҳасига ҳозиргидан кўпроқ маблағ ажратиши кераклигини таъкидлади.

"Сўнгги уч йил давомида руслар мудофаага ЯИМнинг 10 фоизини сарфламоқда. Шунинг учун Европа мамлакатлари ҳам 3 ёки 3,5 фоизлик чегарани белгилаб, келажакка тайёргарлик кўриши керак. Бу кўплаб давлатлар ҳали ета олмаган 2 фоиздан анча фарқ қилади," — деди Франция президенти.

Бу эса НАТО ва Европа давлатлари мудофаа имкониятларини кучайтириш ниятида эканлигини кўрсатади.

Лондон саммити ва Украина можаросининг келажаги

2 март куни Лондонда Россия-Украина урушини ҳал қилишга бағишланган саммит бўлиб ўтди. Унда Европа давлатлари, Туркия ва Канада етакчилари иштирок этди. Бу халқаро дипломатик саъй-ҳаракатларнинг янада фаоллашганини кўрсатмоқда.

Шунингдек, саммитда Украина президенти Володимир Зеленский ҳам қатнашди.

Трамп ва Зеленский ўртасидаги можаро ва унинг оқибатлари

Буюк Британия ва Франция Европа тинчлик режаси устида иш олиб бораётган бир пайтда, 28 феврал куни Вашингтонда Зеленский ва Трамп ўртасида кескин можаро юз берди.

Оқ уйдаги баҳслардан сўнг Зеленскийдан президент маъмурияти биносини тарк этиш сўралган, шунингдек, Украинадаги фойдали қазилмалар бўйича келишув имзоланмай қолган. Бу воқеа АҚШ ва Украина муносабатларига жиддий таъсир кўрсатиши мумкин.

Франция ва Буюк Британиянинг Украина бўйича тинчлик режаси Европа Иттифоқи ва НАТОнинг урушни дипломатик йўл билан ҳал қилиш нияти борлигини кўрсатмоқда.

✅ Режанинг асосий мақсадлари:

• Ҳаво ва денгиз ҳужумларини вақтинча тўхтатиш.
  
• Келажакда тинчлик шартномасини имзолаш учун музокаралар ўтказиш.
  
• Европа давлатларининг тинчликпарвар қўшин жўнатишини муҳокама қилиш.
  

Франция президенти Макрон Европанинг мудофаа харажатларини ошириш кераклигини ҳам таъкидлаб, Европа давлатларини келажакдаги муаммоларга тайёр туришга чақирди.

Шу билан бирга, Зеленский ва Трамп ўртасидаги можаро Украина ва Ғарб давлатлари ўртасидаги муносабатларга таъсир ўтказиши мумкин.

Энди эса, Европа ва АҚШ ўртасидаги ушбу тинчлик ташаббуслари қандай йўл тутиши ва Россия-Украина урушининг келажаги қандай бўлиши кўп жиҳатдан музокаралар натижаларига боғлиқ. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!