Илон Маск Пентагонга борди: ҳарбийлар сунъий интеллектга ўтадими?

Дунёдаги энг машҳур ва бой тадбиркорлардан бири, АҚШ ҳукумати самарадорлигини ошириш департаменти раҳбари Илон Маск яна бир бор Пентагонга ташриф буюрди. Бу ҳақда Reuters агентлиги хабар тарқатди. Америка мудофаа вазирлиги раҳбари Пит Ҳегсет билан учрашув чоғида асосий мавзулардан бири – сунъий интеллект технологияларини АҚШ армиясида кенг кўламда қўллаш масаласи бўлгани айтилмоқда.

Учрашув тафсилотларига тўхталар экан, Пентагон вакили Шон Парнелл бундай деди: «Биз замонавий дунёдаги янги таҳдидлар олдида ўз ҳарбий хизматчиларимизни замонавий технологиялар, айниқса сунъий интеллект тизимлари билан таъминлашга интилаяпмиз. Шу мақсадда бу соҳада етакчи бўлган компания ва бизнес вакиллари билан яқиндан мулоқот ўрнатиш муҳим аҳамиятга эга».

Бу Илон Маскнинг мудофаа идорасига иккинчи бор ташрифи ҳисобланади. Унинг Пентагон раҳбари билан аввалги учрашуви жорий йилнинг март ойида бўлиб ўтганди. Биринчи ташриф ОАВда кўплаб турли миш-мишларга сабаб бўлган эди. Хусусан, нуфузли The New York Times нашри Маск билан АҚШ-Хитой ўртасида бўлиши мумкин бўлган эҳтимолий ҳарбий можаролар сценарийлари муҳокама қилинганини таъкидлаганди. Лекин АҚШ президенти Доналд Трамп бундай маълумотларни кескин рад этган ва уларни «ёлғон хабарлар» деб атаган.

Пентагон ҳам юқори даражадаги бундай махфий музокаралар бўлгани ҳақидаги хабарларни бир неча бор инкор қилди. Трамп март ойида журналистлар билан ўтказган мулоқотда, Tesla ва SpaceX компанияларининг раҳбари бўлган Илон Маскда маълумотлар билан боғлиқ манфаатлар тўқнашуви бўлиши эҳтимолини таъкидлаган эди. Президентнинг фикрича, шу сабабли ҳеч қандай ҳолатда ҳам Маск юқори даражадаги махфий ҳарбий маълумотлар билан таништирилмаслиги керак.

Айни вақтда Bloomberg агентлигининг таъкидлашича, Пентагонда махфий маълумотлар билан ишловчи ходимларни ёлғон детектори орқали текшириш бошланган. Бу ҳам мудофаа идорасидаги хавфсизлик чораларининг кучайтирилганидан далолат беради.

Маскнинг ушбу ташрифидан кейин Америка армиясида сунъий интеллектдан қандай фойдаланилиши мумкинлиги қизғин муҳокамаларга сабаб бўлмоқда. Айниқса, ҳарбий соҳада сунъий интеллектдан фойдаланиш қанчалик хавфсиз бўлиши ва у келажакдаги ҳарбий стратегияларни ўзгартириб юбориши мумкинлиги ҳақида турли фикрлар мавжуд.

Шу ўринда таъкидлаш лозимки, Маскнинг ўзи ҳам сунъий интеллектдан эҳтиёткорлик билан фойдаланиш тарафдори эканлигини кўп марта билдирган. У бир неча бор бу технологиялар фақат тинчликпарвар мақсадларда ишлатилиши лозимлиги ва бу соҳадаги назорат механизмларини кучайтириш кераклигини айтган.

Лекин Пентагон раҳбариятининг бу технологияларга қизиқиши тушунарли. Замонавий ҳарбий можароларда сунъий интеллектдан фойдаланиш орқали ҳарбийларнинг хавфсизлигини таъминлаш, жанглардаги инсон қурбонларини минимал даражага тушириш ва разведка маълумотларини тезкор таҳлил қилиш имкониятлари кескин ортади.

Шунингдек, айрим таҳлилчилар бу ташрифни Tesla ва SpaceX раҳбари Илон Маскнинг ҳукумат билан муносабатлари янада кучайганининг белгиси сифатида ҳам баҳолашмоқда. Маскнинг бундай юқори даражадаги давлат идораси билан доимий мулоқотда бўлиши унинг сиёсий ва стратегик таъсир доирасини ҳам кенгайтириши мумкин.

Ҳозирча ушбу учрашувдан кейин аниқ қандай қарорлар қабул қилингани ва сунъий интеллект технологиялари армияда қайси шаклларда фойдаланила бошланиши бўйича расмий хабарлар берилмаган. Лекин бу соҳадаги йирик инвестициялар, кенг кўламли тадқиқотлар ва жорий қилиш ишлари тез орада бошланиши тахмин қилинмоқда.

АҚШдаги экспертлар ва хавфсизлик бўйича мутахассислар эса сунъий интеллект технологиялари инсон омилларидан кўра самаралироқ бўлишини, аммо назорат қилинмаса, кутилмаган хатоларга ва жиддий муаммоларга сабаб бўлиши мумкинлигини ҳам таъкидлашмоқда.

Zamin.uz таҳририяти АҚШ армиясида сунъий интеллект технологиялари билан боғлиқ ривожланишни диққат билан кузатиб боради ва бу мавзудаги энг янги маълумотларни сизларга тақдим этишда давом этади. Сиз нима деб ўйлайсиз: сунъий интеллект технологиялари ҳарбийлар хавфсизлигини таъминлашда самаралими ёки бу соҳадаги янги муаммоларга йўл очадими? «Замин»ни Telegram’да ўқинг!