Европа АҚШга муҳтожлигини тан олди: Украинада ягона фикр йўқ

Европа Иттифоқи ва АҚШнинг Украинага нисбатан позицияси ўртасида сезиларли тафовут бор, деб ёзади politico.eu. Бироқ бу фарқ, Европани Америка билан максимал даражада ҳамкорлик қилишга ундайди, чунки континентда мустақил ҳаракат қилиш учун етарлича салоҳият йўқлиги ҳам тан олинмоқда.

Бельгия бош вазири Барт де Вевер Европа Иттифоқи саммити олдидан берган интервьюсида, Украина бўйича умумий бир фикр шаклланмаганини очиқ айтиб ўтди. “Бизга аён бўлиб турибдики, Европа бу муаммодан дарс чиқариши керак. Ўз кучимизни стратегик жиҳатдан янада мустаҳкамлаш вақти келди. Лекин ҳозирги кунда америкаликларнинг ўрнини тўлиқ босиш имкониятимиз йўқ. Шу сабабли, АҚШ билан максимал даражада узоқ ҳамкорлик қилишга интиламиз,” — деб таъкидлади де Вевер.

Унинг сўзларига кўра, Европада Украина масаласида АҚШга нисбатан аниқроқ ва принципиал позиция бор. Бироқ бу етакчилик дипломатик фаолиятни тўлиқ таъминлаш учун етарли эмас. Европа ҳозирча АҚШнинг сиёсий ва иқтисодий кўмагига қарам бўлиб турибди.

Саммитда Бельгия раҳбари ЕИ давлатларини Украина тарафдори позициясини ёрқин ва аниқ намоён қилишга чақирди. “НАТО саммитида Украина делегацияси норасмий қисмида қатнашди, лекин музокаралар столида йўқ эди — бу ҳақиқатан ҳам ачинарли ҳолат,” дея изоҳлади у.

Де Вевер, айниқса, Европа Украинага қаратилган бирдамлик ва қўллаб-қувватлашни янада очиқ ифода этиши кераклигини алоҳида таъкидлади. Унинг фикрича, Венгрия бундан истисно, қолган 26 давлат Украина халқининг орқасида эканини кўрсатиши керак.

Европада Украина бўйича ягона позиция шаклланмаганига яна бир мисол — Польшанинг янги президенти Карол Навроцкий Европа Иттифоқига Украина қўшилишига қарши чиққан эди. Шунингдек, Венгрия бош вазири Виктор Орбан ҳам Украинага ЕИ ва НАТО эшикларини ёпиқ деб ҳисоблайди, чунки бу қадам Ғарб давлатларини Россия билан очиқ тўқнашувга олиб келишини таъкидлаган.

Айни вақтда, Украина масаласида Европа ва АҚШ манфаатлари ҳар доим ҳам мос тушавермайди. Европа стратегик мустаҳкамликка интилаётган бир пайтда, АҚШнинг сиёсий ва ҳарбий ёрдами ҳали ҳам ҳал қилувчи аҳамиятга эга бўлиб қолмоқда.

Натижада, ЕИ доирасидаги саммитлар ва НАТО йиғилишларида Украинага қаратилган қўллаб-қувватлаш масалалари доим кескин баҳс ва музокараларга сабаб бўлмоқда. Европа раҳбарлари эса, АҚШга қарамликни қисқартириш ва ўз позициясини мустақил ифода этиш масаласида янги йўл излашга ҳаракат қилмоқда.

Энг муҳими — Украина бўйича умумий қараш йўқ, аммо Европа ўзини барибир Америкага боғлиқ деб ҳисоблайди ва ҳамкорликни давом эттиришга умид қилади. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!