Исроил артиллерияси Ливан жанубини яна нишонга олди

Яқин Шарқда вазият яна кескинлашмоқда. Ливан ОАВ тарқатган маълумотларга қараганда, Исроил Қуролли Кучлари Ливаннинг жанубий ҳудудида жойлашган Набатия вилоятидаги Айта аш-Шааб шаҳрига навбатдаги артиллерия зарбасини берди. Бу амалиёт, бир қарашда, одатий чегарабузарлик каби кўринса-да, амалда минтақадаги нотинчликнинг яна бир очиқ далили сифатида баҳоланмоқда, деб хабар беради Ливан ОАВ.

Ҳозирча ушбу ҳужум оқибатида ҳалок бўлганлар, тан жароҳати олганлар ёки инфратузилмага етказилган зарар бўйича расмий маълумотлар эълон қилинмаган. Шу билан бирга, маҳаллий аҳоли орасида таҳликали вазият кузатилмоқда: одамлар ўз уйларини тарк этмоқда, фавқулодда хизматлар эса хавфсизлик чораларини кучайтирган.

Қайд этиш жоиз, бу биринчиси эмас. Исроил билан Ливан ўртасида 2024 йил 27 ноябрда имзоланган ўт очишни тўхтатиш келишувига қарамай, Исроил ҳарбийлари ушбу режимни такрорий равишда бузмоқда. Расмий статистикага кўра, сўнгги ойларда тинчлик келишуви 3 минг мартадан зиёд бузилган. Бу кескин ҳолатлар натижасида камида 213 нафар фуқаро ҳалок бўлган, 508 нафар одам эса турли даражадаги жароҳатлар олган.

Шу билан бирга, Халқаро ҳуқуқ ва Бирлашган Миллатлар Ташкилоти томонидан тан олинган шартномаларга кўра, Исроил Ливан ҳудудидан ўз қўшинларини тўлиқ олиб чиқиш мажбуриятини ўз зиммасига олган эди. Аммо амалий ҳолат бошқача: Ливан жанубидаги бешта муҳим стратегик нуқта — тоғли ва назорат нуқталари ҳалигача Исроил армиясининг назоратида қолмоқда.

Айта аш-Шааб шаҳрининг ўзи ҳам мунтазам равишда ракета ҳужумларига ва ҳаво зарбаларга дучор бўлиб келмоқда. Бу ҳудуд сўнгги ойларда кўплаб ҳужумлардан сўнг хавфли зоналардан бири сифатида қайд этилган. Шаҳар аҳолиси доимий равишда хавф остида яшамоқда ва кундалик ҳаётида қўрқув ҳисси билан юради. Чақалоқлар, аёллар ва қариялар учун хавфсиз маскан қолмаган.

Исроил томони ўз навбатида, ушбу ҳарбий амалиётларини “ҳимояий зарурат” ва "терроризмга қарши операция" сифатида асослашга уринади. Лекин бу даъволар халқаро майдонда жиддий танқидларга учраяпти. Айниқса, фуқаролик қурбонлари сони ортиб борган сари, жаҳон жамоатчилиги бу ҳаракатларни мутлақо қабул қилмаслик позициясини мустаҳкамламоқда.

Ливан расмийлари эса тинчликни таъминлаш ва халқни хавф-хатардан асраш учун халқаро ташкилотларга мурожаат қилишни давом эттирмоқда. Бироқ ҳозирча натижа кўринмаяпти. Ливан армияси ва ички хавфсизлик кучлари вазиятни барқарорлаштириш учун барча саъй-ҳаракатларни қилмоқда, аммо ташқи тажовузларга қарши туришда уларнинг имкониятлари чекланган.

Бу каби зарбалар нафақат икки давлат ўртасидаги муносабатларга салбий таъсир кўрсатмоқда, балки бутун минтақа учун янги можароларнинг ёнғинини ёқиши мумкин. Халқаро ташкилотлар, айниқса, БМТ ва Европа Иттифоқи бу каби ҳодисаларга нисбатан кескин ва аниқ баёнотлар бериши талаб этилади. Чунки тинч аҳоли ҳаёти эвазига ҳарбий мувозанат таъминланмайди.

Мақолани якунлар эканмиз, шундай дейиш мумкин: жанубий Ливандаги вазият янада тинчсизланмоқда ва бу воқелик халқаро дипломатия учун жуда жиддий синовдир. Исроилнинг қайд этилган бешта стратегик нуқтадан чиқиши ва ўз мажбуриятларини тўлиқ бажариши — тинчликка олиб борувчи йўлдаги муҳим қадамлардан бири бўлади. Агар бу амалга ошмаса, қурбонлар сони янада ортиши ва яна бир янги кенг кўламли можаро бошланиши эҳтимоли кучайиши мумкин. «Замин»ни Telegram’да ўқинг!