АҚШ расмийлари халқаро сиёсат саҳнасида яна қатъий позицияни эълон қилди. Вице-президент Жеймс Вэнс Лондонда Буюк Британия ташқи ишлар вазири Дэвид Лэмми билан ўтказилган муҳим учрашувда Фаластинни мустақил давлат сифатида тан олиш режаси йўқлигини очиқ маълум қилди. Унга кўра, Вашингтон ҳозирги пайтда бу масалада ҳеч қандай ҳаракатни кўзда тутмаяпти ва асосий эътиборни радикал ҲАМАС гуруҳини бутунлай йўқ қилишга қаратмоқда.
Вэнс баёнотида шундай деди:
— Мен шахсан Фаластин давлатини тан олишнинг амалий маъносини англамайман, чунки у ерда ҳақиқий ва тўлиқ ваколатли ҳукумат мавжуд эмас.
Унинг сўзларига кўра, президент Доналд Трамп Исроил ҳамда Ғазо секторидаги вазият юзасидан Америка мақсадларини аниқ белгилаб берган. Биринчи ва асосий вазифа — ҲАМАС энди ҳеч қачон Исроилнинг бегуноҳ тинч аҳолисига ҳужум қилмаслиги. Бу мақсадга эришишнинг ягона йўли сифатида АҚШ радикал ҳаракатни йўқ қилиш зарурлигини таъкидламоқда.
Иккинчи муҳим масала — Ғазодаги инсонпарварлик инқирози. Вэнс таъкидлашича, президент Трамп бу ҳудуддаги қўрқинчли ва мудҳиш манзаралардан чуқур таъсирланган. Шу боис, Вашингтон мазкур муаммони ечиш йўлида қатъий чоралар кўриш ниятида.
Эслатиб ўтамиз, Трамп июл ойида ҲАМАС ва Исроил ўртасидаги музокараларнинг натижаларини қониқарсиз, деб баҳолаганди. Унга кўра, гуруҳнинг тўлиқ таслим бўлиши инқирозни энг қисқа муддатда ҳал этишнинг энг самарали йўлидир.
Бундан бир кун аввал эса Исроил ҳукумати Ғазо секторида қуруқликдаги ҳарбий амалиётни кенгайтириш режасини маъқуллаган эди. Бу қарор, ўз навбатида, ҲАМАС томонидан гаровга олинган исроилликларни озод қилиш бўйича музокаралардан воз кечилганига жавоб сифатида қабул қилинган.
Шу билан бирга, “Катта еттилик”нинг уч давлат — Франция, Буюк Британия ва Канада — Фаластинни мустақил давлат сифатида тан олиш ниятини эълон қилди. Бу жараён сентябр ойида бўлиб ўтиши кутилган БМТ Бош Ассамблеясида расмийлашиши мумкин.
Айни дамда, дунёда 147 давлат Фаластин давлатини расман тан олган. 2024 йилда эса АҚШ Фаластиннинг БМТга тўлақонли аъзоликка қабул қилиниши масаласини вето қилган эди. Шу йилдан бошлаб, яна ўнта давлат, жумладан Ирландия, Норвегия, Испания ва Арманистон ушбу қарорни қўллаб-қувватлади.
Халқаро майдондаги ушбу сиёсий тортишувлар нафақат Яқин Шарқ минтақаси, балки бутун дунё дипломатияси учун муҳим синов бўлиб қолмоқда.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
