Европа расмийси СNNга Россия—АҚШ музокаралари формати ўзгарганини билгани заҳоти ўзини “енгил ҳис қилганини” айтди. Аввалига Путин ва Трампнинг яккама-якка суҳбати кутилганди, кейинроқ Оқ уй бу учрашув “учга уч” тарзда ўтиши эълон қилинди, яъни ҳар икки томондан икки нафардан муҳим шахс ҳам қатнашиши аниқлашди.
Путин ва Трампнинг суҳбати икки соатдан ортиқ давом этди. Айни дамда музокаралар расман “учга уч” форматида кечмоқда: Россия томонида Сергей Лавров ва Юрий Ушаков, Америка томонида Марко Рубио ва Стивен Виткофф бор. Шу жиҳатдан, дастлабги “яккама-якка” схемадан кенгайтирилган таркибга ўтиш хавфсизлик ва протокол нуқтаи назаридан кўпроқ мувозанат бергани айтилмоқда.
Аввалроқ Трамп “агар музокаралар самара бермаса, мен тезда уйга қайтаман”, деган қатъий огоҳлантиришини билдирган эди. Ушбу баёнот ортидан күтилган суҳбатга босим ва динамика қўшилгани, томонларнинг тезкор натижага интилиши кучайгани таъкидланмоқда. Шу билан бирга, расмийлар эҳтиёткорлик билан сўз юритиб, керакли вазиятда форматни яна ўзгартириш эҳтимолини ҳам таққослаб қўйишди.
Путин Зеленский билан эҳтимолий учрашувга тайёр эканини очиқ айтди. Трамп билан музокаралар арафасида унга рус тилида “Зеленский билан уч томонлама учрашувга тайёрмисиз?” деган савол берилганида, Россия президенти жавоб ўрнида қисқа бош ирғади. Бу ишора кенг муҳокамага сабаб бўлди: айрим шарҳловчилар бундан эҳтимолий формат излаяпти, деб баҳолади, бошқалар эса бу одатий дипломатик нейтрал сигнал, деб таърифлади.
Путин ва Трамп бир-бирларига самолётлари ҳақида “мақтанишди”. Реутерс маълумотига кўра, Путин АҚШга Россиянинг Ил-96 самолётида учган — бунинг изоҳи ҳам бор: ушбу лайнер ҳозирда оммавий серияда ишлаб чиқарилмайди. Ғарб санкциялари жорий этилгандан сўнг, Россия Boeing ва Airbus’га қарамликни қисқартириш мақсадида 2030 йилгача мазкур турдаги самолётлардан 1000 донасини яратиш режасини эълон қилгани айтилди. Президент келган Ил-96 атиги тўрт ёшда экани қайд этилди; агентлик изоҳича, Россия раҳбари “кучли ва мустақил авиация саноатига олиб борувчи йўл”ни кўрсатишни истаган.
Ахиос портали ёзишича, Путин ва Трампнинг Аляскадаги учрашуви очиқ “ҳарбий куч намойиши” фонида ўтди. Б-2 яширин бомбардимончиси лидерлар устидан парвоз қилди ва Ф-22 қирувчи самолётлари қизил гилам ёнидаги аэродромда намойиш этилди. Материалда Ф-22 Raptor ва Б-2 Spirit АҚШдаги энг қиммат ва қимматбаҳо қуроллар қаторига кириши эслатилди. Бу деталлар, айрим таҳлилларга кўра, музокараларга рамзий фон бериб, Вашингтоннинг салоҳиятини кўрсатишга қаратилган ишора сифатида қабул қилинди.
Шу орада Путин ва Трампнинг тор доирадаги музокаралари якунланди. Журналистлардан матбуот анжумани учун залга йиғилиш сўралди, бу эса яқин соатларда расмий баёнотлар эълон қилиниши эҳтимолидан дарак беради. Путин ва Россия делегацияси аъзолари музокаралар ўтган зални тарк этишди; тор форматдаги суҳбат 2 соат 45 дақиқа давом этди. Россия мудофаа вазири ўзини “ажойиб кайфиятда” эканини айтди, бу эса Москва томонидаги умумий руҳият урувчан эмас, балки ишончли ва ҳозиржавоб эканини кўрсатувчи ишора сифатида талқин қилинмоқда.
Хулоса қилиб айтганда, Европа расмийсининг “енгил тортдим” деган қиёси формат ўзгаришига бўлган муносабатни очиқ кўрсатди: яккама-якка эмас, балки кенгайтирилган “учга уч” таркиб, шерикларнинг масъулиятини оширади ва баёнотларда эҳтиёткорроқ тилни талаб қилади. Суҳбатнинг икки соатдан ортиқ давом этиши, Ил-96 ва ҳаводаги намойишлар каби символик деталлар, шунингдек, Зеленский билан эҳтимолий мулоқот ҳақидаги ишоралар — буларнинг барчаси кейинги босқичда қандай йўл танланишини белгилайдиган муҳим фонга айланди. Эътибор энди матбуот анжумани ва расмий баёнотларга, энг муҳими, натижага таъсир қиладиган амалий қадамларга қаратилади.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
