Миср 6 октябр куни АҚШ президенти Доналд Трамп таклиф этган тинчлик ташаббуси доирасида Исроил ва ҲАМАС вакилларини учрашувга чорлади. Қоҳира ТИВнинг таъкидлашича, мақсад — Ғазода ўт очишни тўхтатиш ва гаровдагиларни фаластинлик маҳбусларга алмашиш бўйича музокараларни тезкор йўлга қўйиш, минтақавий ҳамда халқаро саъй-ҳаракатларга янги суръат бериш.
Учрашув манзили расман аниқланмаган: айрим нашрлар мулоқот Шарм Ал-Шайхда ўтиши мумкинлигини ёзган бўлса, бошқалар Қоҳирани тилга олмоқда. Манбаларга кўра, Исроил делегациясига стратегик режалаштириш вазири, бош вазир Бинямин Нетаняҳуга яқин Рон Дермер раҳбарлик қилади.
Трамп режасига мувофиқ, ҲАМАС розилигини тасдиқлаши биланоқ ўт очишни тўхтатиш кучга киради. Нетаняҳу эса ҳаракатни ва бутун Ғазони дипломатик ёки ҳарбий йўл билан қуролсизлантириш ниятини очиқ айтди: «Бу осон бўлсин ё қийин — барибир амалга ошади».
ҲАМАС томони «алмашинув учун зарур шароитлар яратилса», тирик гаровдагилар ва ҳалок бўлганларнинг жасадларини «президент Трамп таклиф этган формула» асосида Исроилга топширишга тайёрлигини билдирди. Шу билан бирга, ҳаракат келишув деталларини воситачилар орқали дарҳол муҳокама қилишни маъқуллади. Ташкилот Ғазо бошқарувини «Фаластин миллий консенсуси ҳамда араб-ислом кўмаги»га таянган мустақил органга ўтказишга ҳам тайёр эканини билдирди, аммо қуролсизланиш шартлари бўйича розилик билдирмади. Қатардаги раҳбарлар режанинг айрим бандларини қайта кўриб чиқишни талаб қилмоқда.
Нима кузатилади?
Манзил ва формат: музокара қайси шаҳарда ва қай тартибда ўтиши.
Алмашув механизми: гаровдагилар–маҳбуслар алмашинувининг сони, муддати, кафолатлари.
Қуролсизланиш масаласи: энг катта келишмовчилик нуқтаси сифатида қолмоқда.
Кузатув ва кафолатлар: халқаро воситачилар роли, амалга ошириш графиги.
Мисрнинг ташаббуси томонларни бир стол атрофида жамлашга қаратилган навбатдаги уриниш бўлиб, натижа кўп жиҳатдан режим ўт очишни тўхтатишнинг кетма-кетлиги, алмашув шарти ва хавфсизлик кафолатлари устидаги келишувларга боғлиқ бўлади.
