АҚШ президенти Дональд Трамп яқин ҳафталарда Хитой раҳбари Си Цзиньпин билан Жанубий Кореяда учрашишини тасдиқлади. Оқ уйда Канада бош вазири Марк Карни билан суҳбат чоғида у «Си билан муносабатларимиз яхши, бир неча ҳафтадан сўнг Жанубий Кореяда кўришамиз» дея таъкидлади. Трамп Пекин билан муваффақиятга эришиш учун АҚШ рақобатбардошлигини юқори сақлаши шартлигини ҳам қўшимча қилди.
Кун тартиби нимадан иборат? Савдо-иқтисодий келишувлар, саноат занжирлари, авиация ва технологияларга оид чекловлар — учрашувнинг асосий йўналишлари шулар бўлиши кутиляпти. Эслатиб ўтамиз, баҳорда Хитой АҚШ босимига бўйсунмаслигини билдирган, Си Цзиньпин эса ЕИга Вашингтон бож сиёсатини қайта кўриб чиқиши зарурлигини айтганди. Шундан кейин Трамп Хитойга Boeing самолётлари сотувини тўхтатгани ҳақида гапирган.
Шу жараёнда Вашингтон 70 га яқин давлат билан бож сиёсатини муҳокама қилиб, уларни Пекинга нисбатан босимни кучайтиришга ундаётгани хабар қилинган. Пекин эса «таҳдидлар эмас, мулоқот ва музокаралар»га чақириб, қатор товарлар бўйича 125 фоизлик божни қисман бекор қилган. Қўшма Штатлар ҳам Хитойдан импорт қилинадиган арзон товарлар учун айрим имтиёзларни тугатганини эълон қилганди.
Июль охиридаги навбатдаги музокаралардан сўнг Америка томони баъзи чекловларни юмшатишга розилик берди, аммо асосий муаммо — ўзаро божлар ва тўлиқ форматдаги «ярашув режаси» — ҳали ёпиқ қоляпти. Шу маънода Жанубий Кореядаги учрашув янги босқичга старт бериш, келишув йўл харитасини белгилаш ёки камида баҳсли масалалар рўйхатини қисқартириш имконини яратади.
Хулоса: тарафлар муросага мойиллиги ҳақида ишоралар бор, лекин стратегик рақобат сақланиб турибди. Демак, Сеулдаги мулоқотдан «катта битим» эмас, балки босқичма-босқич ёндашув, вақтинча енгиллаштириш ва техник келишувларни кутган маъқул. Асосий савол эса шу: рақобатни бошқарилувчи мақомда ушлаб қолишнинг яна бир ойнаси очиладими — йўқми?
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
