Россия Федерацияси Давлат думасининг чет давлатлар аралашуви фактларини тергов қилиш бўйича комиссияси мамлакат ташқарисида бўлган, аммо Россияда жиноий ёки маъмурий жавобгарликка тортилган фуқароларга нисбатан қатъий чекловлар жорий этувчи қонун лойиҳалари пакетини тайёрлади. Бу ҳақда комиссиянинг Telegram-канали 11 декабрь, пайшанба куни хабар берди.
Қайси ҳуқуқбузарликлар нишонга олинади?
Тайёрланаётган бу қаттиқ чоралар жиноий моддалар бўйича айбдор деб топилганларга ёки Маъмурий ҳуқуқбузарликлар тўғрисидаги кодекснинг олтита алоҳида тоифаси бўйича айбларга дучор бўлганларга нисбатан қўлланилади. Асосан, гап қуйидаги сиёсий мотивдаги ҳуқуқбузарликлар ҳақида кетмоқда:
- Адлия вазирлигининг “чет эл агентлари” ҳақидаги қонун бузилишларини бартараф этиш тўғрисидаги кўрсатмаларини бажармаслик.
- “Чет эл агенти” фаолияти тартибини бузиш.
- РФ ҳудудий яхлитлигини бузишга даъватлар (сепаратизмга чақириқлар).
- РФга қарши санкциялар жорий этишга даъватлар.
- РФ Қуролли кучларини “обрўсизлантириш” билан боғлиқ айбловлар.
- “Номақбул” ташкилот фаолиятида иштирок этиш.
Асосий чекловлар рўйхати
Депутатлар таклиф қилаётган чекловлар чет элдаги россияликларнинг ҳаётини ва Россиядаги мулкий ҳуқуқларини кескин мураккаблаштиради:
- Ишбилармонлик чекловлари: Якка тартибдаги тадбиркор ёки ўзини ўзи банд қилган шахс сифатида рўйхатдан ўтишни тақиқлаш.
- Мулк ва транспорт: Кўчмас мулкка бўлган ҳуқуқларни “тўхтатиб туриш” (яъни сотиш имкониятини чеклаш) ва транспорт воситаларини рўйхатдан ўтказишни тақиқлаш.
- Ҳайдовчилик ҳуқуқи: Ҳайдовчилик гувоҳномасининг амал қилишини тўхтатиш.
- Молиявий ва давлат хизматлари: Кредит шартномаси тузишни ва давлат/муниципал хизматларни онлайн олишни рад этиш.
- Банк ва ваколатлар: Россияда масофавий банк хизматларидан фойдаланиш тақиқланади, пул маблағлари музлатиб қўйилади ва улар манфаати учун ишончнома орқали битимлар тузиш имкони бўлмайди.
Комиссия раҳбари Василий Пискарёвнинг баёнотига кўра, бу шахсларга айрим консуллик хизматлари ҳам кўрсатилмайди.
Қарор қабул қилиш ва оммавий реестр
Чекловлар РФ бош прокурори ёки унинг ўринбосари қарори билан жорий этилиши кўзда тутилмоқда. Энг муҳими, Бош прокуратура томонидан интернетда жойлаштириладиган оммавий реестр – “Вақтинчалик чеклов чоралари қўлланаётган шахслар рўйхати” юритилади.
Юрист фикри: "Тезлашган фуқаросизлик ҳолати"
Россиялик муҳожирларга ёрдам берувчи “Ковчег” лойиҳаси раҳбари, юрист Анастасия Буракова DW нашрига берган изоҳида, бу қонун маъмурий ҳуқуқбузарликда айбдор деб топилганларни ҳам жиноий ҳукм қилинганлар билан деярли бир хил чекловларга дучор қилишини таъкидлади.
Унинг фикрича, энг хавфли жиҳатлардан бири — “айрим консуллик хизматларини беришни рад этиш”. Бу ҳолат "урушга қарши ёки Кремлга қарши фикр билдирган одамларни зарба остида қолдиради".
Буракованинг хулосаси: агар қонун қабул қилинса, "бу амалда тезлашган фуқаросизлик ҳолатини янада кучайтиради". Натижада, ҳақиқий шахсни тасдиқловчи ҳужжати йўқ муайян сондаги россиялик муҳожирлар пайдо бўлиши мумкин.
“Zamin”ни Telegram'да ўқинг!
Меҳмон гуруҳидаги фойдаланувчилар ушбу мақолага изоҳ қолдира олмайди.
