O‘zbekistonda keskin sovuq tushishi kutilmoqda

O‘zbekiston bo‘ylab noyabr oyidagi ob-havo haqida ma’lumot berildi. Bu haqda O‘zbekiston Respublikasi Gidrometeorologiya xizmati markazi (O‘zgidromet) xabar qildi.

Ko‘p yillik kuzatuvlarga ko‘ra, noyabr oyida o‘rtacha oylik harorat oktabr oyiga qaraganda 6-7°C past bo‘ladi, shimoliy va cho‘l hududlarida esa bu farq 8-9°C ga yetadi. Noyabr oyiga keskin harorat o‘zgarishlari xosdir.

Meteorologik kuzatuvlar tarixidagi eng yuqori harorat 30-33°C issiqqa yetgan, Qoraqalpog‘iston, Xorazm viloyati va Farg‘ona vodiysida bu ko‘rsatkich 26-28°C bo‘lgan. Eng past harorat esa o‘tgan asrda qayd etilgan: eng sovuq noyabr oylarida harorat aksariyat hududlarda 19-24°C sovuqni, shimolda 28-31°C sovuqni, janubda esa 10-15°C sovuqni tashkil etgan.

So‘nggi o‘n yilliklarda noyabr oyida bunday kuchli sovuq kuzatilmagan. Joriy asrda eng past harorat aksariyat hududlarda 10-15°C sovuqni tashkil qilgan bo‘lib, bu 2016 va 2020 yillarda qayd etilgan.

O‘sha davrlarda kunduzgi maksimal harorat 0-3°C issiqdan oshmagan. Istisno sifatida Qoraqalpog‘iston va Ustyurt hududlari ko‘rsatiladi, bu yerda 2006, 2016 va 2020 yillarda harorat 18-21°C sovuqni, Ustyurt hududida esa 26-28°C sovuqni tashkil qilgan.

Eng iliq noyabr 2023 yilga to‘g‘ri kelgan bo‘lib, o‘sha yili o‘rtacha oylik harorat iqlimiy me’yordan 3-6°C ga yuqori bo‘lgan. Respublikada, shimol va cho‘l hududlaridan tashqari, harorat biror marta ham noldan pastga tushmagan.

Qiziqarli jihati shundaki, so‘nggi 25 yilda noyabr oyida o‘rtacha haroratning pasayish tendensiyasi kuzatilmoqda, bu esa uni umumiy isish tendensiyasiga kamroq ta’sirchan qiladi. Noyabr oyida yog‘ingarchilik (yomg‘ir, ba’zan qor) oktabr oyiga qaraganda ko‘proq kuzatiladi va ular intensivroq bo‘ladi.

Tog‘li hududlarda birinchi qor qoplami hosil bo‘ladi, pastki zonalarda u barqaror bo‘lmaydi. 2000-2200 metr balandlikka kelib, oy oxiriga borib qoplam qalinligi 25-40 sm ga yetishi mumkin.

Kuzatuvlar tarixidagi eng yomg‘irli noyabr 2011 yil bo‘lgan. O‘shanda yog‘ingarchilik miqdori oylik me’yordan 3-3,5 baravar, janubda esa 4-7 baravar oshgan.

Masalan, Toshkentda 167 mm yog‘ingarchilik (me’yori 51 mm), Termizda esa 148 mm (me’yori 20 mm) qayd etilgan. Ammo juda quruq noyabrlar ham bo‘lgan, masalan, yog‘ingarchilik miqdori me’yorning 1-30 foizidan oshmagan holatlar.

Noyabr oyining boshida, 1-2 noyabr kunlari respublika bo‘ylab yog‘ingarchiliksiz ob-havo kutilmoqda. Kunduzgi harorat 15-20°C issiqni tashkil etadi.

3 noyabrdan boshlab shimoliy hududlarga, 4 noyabrdan esa butun O‘zbekiston bo‘ylab sovuq va nam havo massasi kirib keladi. Respublika bo‘ylab 3-5 noyabr kunlari ayrim joylarda yomg‘ir yog‘adi, tog‘ oldi va tog‘li hududlarda esa yomg‘ir qorga aylanishi mumkin.

4-7 noyabr kunlari harorat asta-sekin pasayadi: tunda 0-3°C issiq, ayrim joylarda sovuq kuzatiladi, kunduzi esa harorat 8-13°C issiqni tashkil qiladi. Oy oxirigacha kechasi haroratning -2°C dan +10°C gacha, kunduzgi haroratning esa 8°C dan 23°C gacha o‘zgarishi kutilmoqda.

2025 yil noyabr oyida o‘rtacha oylik harorat iqlimiy me’yordan 1-1,5°C past yoki unga yaqin bo‘lishi prognoz qilinmoqda. Yog‘ingarchilik asosan yomg‘ir shaklida, oyning ikkinchi va uchinchi o‘n kunligida ayrim kunlarda (2-3 kun) kuzatiladi.

“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!