Tish muammolari ortiqcha vaznga sabab bo‘lishi mumkinmi?

Aksariyat odamlar ozishda qiynalganda, birinchi navbatda ovqatlanish rejimi va jismoniy faollikni qayta ko‘rib chiqadi. Ammo ba’zan vazn yo‘qotishdagi muammolar sababi butunlay boshqa — tishlarda bo‘lishi mumkin. Stomatolog Olesya Koganovaning ta’kidlashicha, og‘iz bo‘shlig‘idagi muammolar, jumladan, kariyes, noto‘g‘ri tishlov va hatto tishlarning yetishmasligi insonning vazniga bevosita ta’sir ko‘rsatishi mumkin.

Kariyes faqat og‘riq emas – u ortiqcha vazn manbai ham

Kariyes ko‘pincha og‘riq va noqulaylik bilan kechadi. Agar tish og‘riqsa, inson ko‘pincha qattiq ovqatlardan voz kechib, ular o‘rniga yumshoq, lekin yuqori kaloriyali mahsulotlarga (masalan, bulochka, pishloqli sendvich) murojaat qiladi. Oqibatda organizm kerakli mikroelementlarni kam qabul qilib, faqat uglevodlarga boy taomlar bilan “to‘yadi” — bu esa ortiqcha kilogrammlarning yig‘ilishiga sabab bo‘ladi.

Noto‘g‘ri tishlov va hazm tizimi o‘rtasidagi bog‘liqlik

Koganovaning fikriga ko‘ra, noto‘g‘ri tishlov faqat estetika masalasi emas. U ovqatni to‘g‘ri chaynashga to‘sqinlik qilib, uning to‘liq hazm bo‘lishiga xalaqit beradi. Natijada — oshqozon-ichak tizimiga ortiqcha yuk tushadi va metabolizm sekinlashadi. Bu esa ozishga emas, balki vazn ortishiga sabab bo‘ladi.

Tish yetishmasligi va “qulay” ovqatlar

Tishlarning yo‘qligi insonni odatiy ratsionini o‘zgartirishga majbur etadi. Sog‘lom va qattiq mahsulotlar o‘rniga, u yengiliroq, ammo zararli taomlar — to‘yimli sneklar, shirinliklar va yarim tayyor mahsulotlarni tanlaydi. Bunday “qulaylik” uzoq davom etsa, u nafaqat salomatlik, balki qomat uchun ham katta xavfga aylanadi.

Ozish uchun breket va kaplar? Nega bo‘lmasin!

Stomatologning aytishicha, ortodontik vositalar — breket va kaplar nafaqat tishlarni to‘g‘rilash, balki ovqatlanish intizomini shakllantirishda ham yordam beradi. Bunday davolanish vaqtida inson ko‘proq diqqat bilan ovqatlanadi, har xil shirali va qattiq taomlardan o‘zini tiyadi. Bu esa avtomatik ravishda kaloriya qabul qilishni kamaytiradi va foydasiga ishlaydi.

Foydali maslahatlar: tish tozalash ham motivatsiya bo‘lishi mumkin

Koganova ozishni xohlovchilar uchun bir nechta amaliy tavsiyalar ham berdi:

• Agar uyda ishlasangiz va muzlatgich “yaqin do‘stingiz”ga aylangan bo‘lsa, har ovqatdan so‘ng tish tozalashni odat qiling. Bu shirinlik yeyish istagini pasaytiradi.
• Shakarsiz saqich chaynash ham foydali — u ishtahani kamaytiradi va og‘iz gigiyenasini yaxshilaydi.
• Ratsionga qattiq sabzavotlar (masalan, sabzi, bodring) va kalsiyga boy mahsulotlar (tvorog, yogurt)ni qo‘shish emal uchun foydali, metabolizm uchun esa rag‘batdir.

Xulosa o‘rnida:
Tishlarning holati nafaqat chiroy, balki umumiy salomatlik va sog‘lom vaznni saqlashda muhim omillardan biridir. Agar siz ozishga harakat qilayotgan bo‘lsangiz, stomatolog ko‘rigidan o‘tishni ham unutmang. Chunki sog‘lom tishlar — sog‘lom ovqatlanish va muvozanatli hayot tarzining ajralmas qismidir. “Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!