PLOS Medicine jurnalida e’lon qilingan yirik xalqaro tadqiqotga ko‘ra, juda kam chekish ham inson salomatligi uchun katta tahdid soladi. Olimlar ma’lumotlariga ko‘ra, kuniga atigi 2–5 ta sigareta chekkan odamlarda umumiy o‘lim xavfi hech qachon chekmaganlarga nisbatan deyarli 60% yuqori bo‘ladi.
Tadqiqot AQSH va Braziliyada o‘tkazilgan 20 dan ortiq uzoq muddatli kuzatuvlar asosida tayyorlangan. Jami 323 mingdan ortiq kattalar 20 yil davomida kuzatilgan, shu davrda esa 125 mingdan ziyod o‘lim holati hamda 54 ming yurak-qon tomir kasalliklari qayd etilgan.
Olimlar ta’kidlashicha, hatto “eng minimal chekish” ham organizmga jiddiy zarar yetkazadi:
- Yurak-qon tomir kasalliklaridan o‘lim xavfi 57% ga oshadi;
- Kuniga bir sigareta chekkan odamlarda ham kasalliklar ehtimoli baribir chekishdan voz kechganlarga nisbatan yuqoriroq;
- Faqat ba’zi aritmiya turlari va insult bilan bog‘liq holatlarda aniq aloqa kuzatilmagan.
Tadqiqot jamoasi bir nuqtani alohida urg‘uladi:
Xavfni haqiqatan kamaytirishning yagona yo‘li — tamaki mahsulotlaridan to‘liq voz kechish.
Olimlarning aytishicha, chekishni tashlagandan keyingi ilk 10 yilda xavf sezilarli darajada pasayadi. 20 yil o‘tgach esa sobiq chekishchilarning o‘lim xavfi chekmay qo‘ymaganlarnikidan 80% past bo‘ladi.
Ya’ni hatto “kam cheksam zarari kamroq” degan qarash — xato. Tamomila voz kechishgina haqiqiy himoyani ta’minlaydi.
“Zamin”ni Telegramʻda oʻqing!
Mehmon guruhidagi foydalanuvchilar ushbu nashrga izoh qoldira olmaydi.
