Тошкент осмонидаги ҳироб туман секин-аста тарқалмоқда. Шаҳар аҳолиси нафас олаётган ҳаво сифатини яхшилаш ҳақидаги хабар ижтимоий тармоқларда ҳам кенг муҳокама қилинмоқда. 2 август куни эрталабги ҳолатга кўра, ҳаво сифати расман "яхши" деб баҳоланди.
Мутахассислар фикрига кўра, бу жуда ижобий ўзгариш. Ҳозирги вақтда ПМ10 ва озон моддалари даражаси рухсат этилган меъёрда, яъни инсон саломатлигига жиддий хавф солмайдиган даражада турибди.
Бироқ ҳаммаси ҳам мукаммал эмас. Майда зарарли зарралар — ПМ2.5 кўрсаткичи 9 мкг/м³ ни ташкил этган, бу Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан белгиланган меъёрдан озгина юқори. Шу боисдан, баъзи мутахассислар буни ҳали ҳам эҳтиёткорлик билан кузатиш керак деб ҳисоблашмоқда.
Бу каби зарралар нафақат нафас олишга таъсир қилади, балки инсоннинг умумий саломатлигига ҳам салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Айнан шу сабабли ПМ2.5 заррачаларига жиддий ечимлар топиш талаб этилади.
Ҳаво сифати яхшиланишига турли омиллар таъсир қилган бўлиши мумкин. Жумладан, шамолли кунлар, қор ёки ёмғир ёғиши, завод ва ишлаб чиқариш объектларининг фаолияти чекланган вақтлар бунга сабаб бўлиши мумкин.
Бир нарса аниқ: охирги кунлардаги ўзгаришлар фуқароларда умид уйғотди. Аҳоли соғлом муҳитда яшаш истагида эканини кўрсатди ва бу давлат ва жамоатчиликка катта масъулият юклайди.
IQAir — бу Швейцарияда жойлашган халқаро ташкилот бўлиб, у бутун дунё бўйлаб ҳаво сифати бўйича кузатувлар олиб боради. Унинг 2024 йил учун тайёрлаган ҳисоботига кўра, Ўзбекистон ҳали ҳам ЖССТ стандартларига тўлиқ жавоб берадиган давлатлар рўйхатига кирмаган.
Ҳозирги кўрсаткичлар қанчалик яхши бўлмасин, бу фақатгина вақтинчалик яхшиланиш эмас, балки тизимли ечимлар сари ташланган қадам бўлиши керак. Мутахассислар тоза ҳаво учун узлуксиз назорат ва ифлослантирувчи манбаларни чеклаш шарт деб ҳисоблашади.
Шу боис, экологик назоратни кучайтириш, оммавий ахборот воситалари орқали аҳолини хабардор қилиш, ва энг муҳими, барча даражадаги идоралар ўртасида ҳамкорлик ўрнатиш — бугунги куннинг долзарб вазифаларидан биридир.
Эслатиб ўтамиз, Тошкентда йиллар давомида тоза ҳаво билан боғлиқ муаммолар кўтарилиб келинган. Аммо бугунги кундаги ўзгаришлар кўпчиликни умидлантирди.
Тоза ҳаво — фақат табиат эмас, балки ҳар бир фуқаронинг ҳуқуқи. Унга эришиш учун барчамиз бирдек масъулмиз.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
