Тарихий даврнинг ажойиб мероси: Муҳаммад ал-Хоразмийнинг асари биринчи марта оммавий кўргазмада

Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази жаҳон илми ва фанига ўзининг беқиёс ҳиссасини қўшган буюк алломаларимиз, уларнинг қадимий асарлари ва илмий меросини кенг жамоатчиликка танитиш борасида янги бир қадам ташлади. Марказнинг янги экспозициясида нафақат диний ёзмалар, балки илм-фаннинг ривожига замин яратган буюк асарлар ҳам намойиш этилмоқда.

Айни пайтда, тарихий аҳамиятга эга Муҳаммад ал-Хоразмийнинг машҳур асари – "Ал-жабр вал-муқобала ҳисоби ҳақида қисқача китоб"нинг нусхаси Ўзбекистонда биринчи марта оммавий намойиш этилади. Оксфорд университети Бодлеан кутубхонасида сақланаётган ушбу қадимий асар, айни шу даврда, замонавий алгебра фанининг асосий манбаи сифатида эътироф этилган.

IX асрда ёзилган ушбу китобда арифметик ва геометрик ҳисоблар, квадрат ва илдиз тушунчалари, мерос тақсимоти, савдо битимлари ва ҳуқуқий масалаларда қўлланган амалий мисоллар шундай узлуксиз илмий йўлни очган. Асар "ал-жабр" атамасини илм-фанга олиб киришида муҳим роль ўйнагани билан жаҳон илмида ўз ўрнини топган.

Муҳаммад ал-Хоразмийнинг бу асари халифа ал-Маъмуннинг илмга бўлган катта қизиқиши ва ҳомийлигида катта таъсирга эга бўлганини эътироф этган. Мазкур китобда, фақат илмларнинг мураккаб масалалари ёритилиб қолмай, унинг илмий қиммати ва тарихий аҳамияти ҳам тан олинган.

Ислом цивилизацияси марказининг бу илмий ташаббуси нафақат миллий меросимизни ёритиш, балки ўз халқимизнинг бой маданий ва илм-фан тарихини дунёга танитиш йўлида муҳим қадам саналади. Марказнинг экспозициясида, асарнинг турли тиллардаги нашрлари ва таржималари ҳақида ҳам маълумотлар берилади.

Бу ташаббус, ўз навбатида, аждодларимизнинг қадимий илмий меросини қайта тиклаш ва унинг жаҳон илмидаги ўрнини яхшилашга ёрдам беради.