Ўзбекистонда расмий ва норасмий дилерлар ҳамда маҳаллий автомобиль ишлаб чиқарувчилардаги нархлар орасидаги фарқлар алоҳида таҳлил қилиниши режалаштирилмоқда, деб хабар берди Autodeklarant. Натижада, аввало нархларни тартибга солиш ва мақбуллаштириш бўйича аниқ чора-тадбирлар ишлаб чиқиш кўзда тутилган. Ушбу ташаббус Жаҳон савдо ташкилоти (ЖСТ) билан ҳамкорликда иш олиб борилаётган идоралараро комиссия қарорларида ҳам акс этган.
Ҳозирги вақтда маҳаллий ишлаб чиқарувчилар ва дилерлар орасидаги автомобиль нархлари таҳлили олиб борилади. Бу таҳлил натижаларига кўра, нархларни оптималлаштириш ва тартибга солиш бўйича аниқ таклифлар тайёрланади.
2 сентябр куни бош вазир ўринбосари Жамшид Ходжаев раислигида бўлиб ўтган идоралараро комиссия йиғилишида мазкур масала кўриб чиқилди. Бу ҳақда хабар Autodeklarant Telegram каналида эълон қилинди. Техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги («Ўзстандарт») ҳам ҳужжатнинг расмийлиги ва ҳақиқийлиги ҳақида тасдиқлади.
Пискентдаги синов жараёнлари
Техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги ҳисоботида қайд этилишича, ҳозирги пайтда автотранспорт воситаларининг мувофиқлиги Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 25 апрелдаги 237-сон қарори билан тасдиқланган техник регламентларга мувофиқ баҳоланмоқда. Унда транспорт воситаси турини тасдиқлаш учун 62 та кўрсаткич белгиланган. Аммо Ўзбекистонда шундан фақат 25 таси синовдан ўтказилиши мумкин, қолганлари эса 2018 йилда республика томонидан қабул қилинган ва Женева 1958 йил протоколларига мувофиқ тан олинган.
2023 йил 1 январдан янги импорт қилинган автомобилларни фақат расмий дилерлар орқали сотиш талаблари бекор қилинди. Бу ўзгариш натижасида шахсий эҳтиёж учун олиб кирилаётган автомобилларнинг мувофиқлигини баҳолаш кўрсаткичлари 62 тадан 14 тага қисқартирилди. 2024 йил 1 ноябрдан эса мазкур автомобиллар турини тасдиқлаш мажбурий 14 та кўрсаткич бўйича сертификатлашдан ўтказила бошланди.
Пискентдаги синов полигонида электромагнит мослик ва салондаги заҳарли моддалар даражаси бўйича синовлар ўтказилади. Электрон навбат ва 24 соатлик лаборатория иш режими жорий этилганига қарамай, майдон сиғими оқимни кўтаролмагани учун узоқ навбатлар пайдо бўлган. Бу эса фуқароларнинг норозилигини келтириб чиқарган. Кейинроқ Савдо-саноат палатаси раиси Даврон Ваҳобов бу тартиб маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни ҳимоя қилиш мақсадида жорий этилганини таъкидлади.
Натижалар ва рақамлар
Шу йилнинг январь-март ойларида автомобиллар импорти 22 186 донадан 6 888 донага камайди, етказиб бериш ҳажми 488 миллион доллардан 115,1 миллион долларга тушди. 2024 йилда эса умумий қиймати 1,32 миллиард доллар бўлган 74 505 дона енгил автомобиль импорт қилинган.
Ҳужжатда қайд этилганидек, янги қарорлар асосида шахсий фойдаланиш учун олиб кирилаётган ҳар бир автомобиль учун электромагнит мослиги ва салондаги заҳарли моддалар даражаси синовдан ўтказиш талаби бекор қилинди. Шунингдек, юридик шахслар учун автотранспорт воситаси турини тасдиқлаш муддати 3 йилдан 5 йилгача узайтирилди.
1 октябрга қадар «Ўзстандарт» агентлигига мувофиқликни баҳолаш марказларини ташкил этишда хусусий секторни жалб қилиш ва аккредитация тизимини такомиллаштириш бўйича таклифлар киритиш топширилди. Шу билан бирга, техник регламентларга ўзгартиришлар киритиш учун норматив-ҳуқуқий ҳужжат лойиҳаси ҳам тайёрланади.
Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш қўмитаси ва Иқтисодиёт вазирлиги эса маҳаллий ишлаб чиқарувчилар ва дилерлар орасидаги нарх фарқларини таҳлил қилиб, оптималлаштириш бўйича Президент администрациясига аниқ таклифлар киритиши керак. Бундан ташқари, хориждан олиб келинаётган автомобиллар сифати назорати кучайтирилади ва истеъмолчилар мурожаатларига самарали жавоб бериш вазифаси юклатилган.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
