Женева хавфсизлик сиёсати маркази экспертлари 31 саҳифали ҳужжатни тақдим этишди, унда Украинадаги ўт очишни тўхтатиш режаси назарда тутилган. Бу ҳақда The New York Times хабар берди. Ҳужжат февраль ойида махфий канал орқали тарқатилган ва швейцариялик Женева маркази томонидан молиялаштирилган. Бу, ўт очишни тўхтатишнинг энг батафсил шаблонларидан бири сифатида қабул қилинмоқда, чунки у назарий вариантлардан аниқ амалий ечимларга ўтишни назарда тутади.
Режа, 1200 километрдан ортиқ фронт чизиғи бўйлаб ўт очишни назорат қилиш ва тўхтатишни таъминлаш учун тафсилотлар бериб, икки армияни ажратиш учун кенглиги 10 километр бўлган буфер зонасини яратишни таклиф қилади. Бу зонада 5000 нафар фуқаро ва полициячи билан патруллаш, шунингдек, 10 мингга яқин хорижий ҳарбий хизматчиларни жалб қилиш керак бўлиши мумкин. Ҳужжат, унинг амалга оширилишида Бирлашган Миллатлар Ташкилоти (БМТ)нинг мандати асосида кузатувчилар томонидан иш олиб борилишини назарда тутади.
Шунингдек, ҳужжатда халқаро кузатувчилар ва Россия ва Украина ҳарбийларидан иборат қўшма комиссиянинг ишлашини ҳам кўзда тутишган. Комиссия орқали томонлар бир-бирини жавобгарликка тортиб, маҳбусларни озод қилиш, ҳудудларни миналардан тозалаш ва фуқаролик йўлакларини яратишга ёрдам беришлари мумкин.
Аммо, бу йўлнинг амалга ошиши мураккаб муаммо эканлиги таъкидланмоқда. Россия бошқарган ҳудуднинг узунлиги КХДР ва Жанубий Корея ўртасидаги қуролсизлантирилган ҳудуддан тахминан беш баравар узунроқ. Шунингдек, ҳар икки томоннинг ҳарбий кучлари ва уларнинг қуроллари мураккаблиги ҳам бунга сабаб бўлишини айтишмоқда. Тинчликка йўналтирилган режа, бундай мураккаб шароитда ҳаётга тадбиқ қилишдаги катта қийинчиликларга дуч келиши мумкин.
Экспертлар, бу режани амалга оширишдаги энг катта қийинчилик Кремль раҳбари Владимир Путиннинг позициясини айтишмоқда. Улар Россия президентининг ўт очишни тўхтатишга рози бўлиши ва унинг шартларига амал қилишига шубҳа билан қарайди. Россия расмийлари урушдан олдин ҳам Украинага босқин қилиш нияти йўқлигини айтишгани ҳамда ҳеч қандай мониторинг миссиясининг Россия президентини, агар у Украинага янги босқинни бошлашга қарор қилса, тўхтата олишини билдиргани ҳақида хабарлар келмоқда.
Ҳужжат тайёрлашда Украина, Россия, АҚШ ва Европа Иттифоқи вакиллари иштирок этди. Лекин, бундай режаларга ишонч билан қараш қийин, чунки давлатлар орасидаги миллий манфаатлар, хавфсизлик сиёсати ва ҳарбий стратегияларнинг барчаси ушбу режани амалга оширишга катта тўсиқ бўлиши мумкин.
Шу билан бирга, Женева хавфсизлик сиёсати маркази директори Томас Гремингер таъкидлашича, бу ҳужжат ишга тушса, у бундан кейинги ҳужумлар ва ҳарбий амалга ошириш жараёнларини катта даражада ўзгартиради.
Фото: Atlantic Council “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босингМавзуга оид янгиликлар
