Украина ва Россия ўртасида сулҳга эришиш: Нега бу шунчалик қийин?

Украина ва Россия ўртасидаги урушнинг тугаши учун кўплаб дипломатик ҳаракатлар амалга оширилмоқда, аммо тинчликка эришиш ҳали ҳам осон эмас. АҚШ ва Украина орасидаги музокаралардаги муваффақиятлар урушнинг якунланишини умид қилишга асос бўлган бўлса-да, кейинги қадамлар шунчаки тўхтатишдан ҳам мураккаброқ. Мустаҳкам тинчлик сулҳи йўлидаги тўсиқлар кўпроқ ва уларнинг ҳар бири ҳар қандай тўхташдан кўра катта муаммоларни туғдиради.

Украина учун сулҳ фойдалими?

Бир томондан, Украина учун сулҳнинг қандай фойда келтириши мумкинлиги ёки йўқлиги аниқ эмас. Володимир Зеленскийнинг АҚШ билан конструктив мулоқотни тиклагани, Украина ва АҚШнинг ҳарбий ёрдамини қайта тиклагани билан қулай таъсир кўрсатган. Бу, ҳарбий ҳаракатлар тўхтатилишига йўл қўйиш билан, Кремлнинг "Украина урушни истамайди" деган нарративини бузишга ёрдам берди. Аммо Украина учун урушнинг бошида қабул қилинган принципларга қайтмасдан тўхташга рози бўлишнинг айни вақтда керакли эмаслиги аниқ. Украина ўз ҳудудидан олиб чиқилмаган Россия қўшинларини қабул қилишга тайёр эмас, чунки ҳар қандай тўхталиш Москвага янги ҳужумлар учун куч тўплаш имконияти беради.

Жиддадаги музокараларда хавфсизлик кафолатлари масаласи аниқланмаган, бу эса ҳар бир томоннинг ўз позициясини мустаҳкамлашга интилишини кўрсатади. АҚШ эса ўт очишни тўхтатишдан кейингина кафолатлар ҳақида гапиришни таъкидлаган ва шунинг учун Киев кўпчилик ҳолатларда жоиз бўлган компромиссларга кўнгилсизлик билан рози бўлган.

Россия учун сулҳ фойдалими?

Россия эса урушнинг тўхташига ишонмасдан, сукут сақлаган. Кремлнинг таъкидлашича, вақтинчалик ўт очишни тўхтатишга рози бўлиш улар учун яқинлаштиришга олиб келмайди. Путин ҳам ўз шахсий суҳбатларида ҳар қандай тўхташ ҳолати фақат рақибга қайта куч тўплаш имконини беришини айтган.

Россиянинг йўналишидаги асосий нарса, агар уруш Киевнинг ёндошувларисиз тўхтаса, Путин яна ҳарбий ҳаракатлар билан мақсадга эришишга ҳаракат қилиши керак бўлади. Бу билан Россия, ўзини "жуда камига ишониш қийин" деб ҳисоблайдиган Украинанинг иттифоқчиларига ишонмаслигини таъминлайди.

Россия ўзига аниқ шартлар қўйиб, АҚШдан Украинага қурол ёрдамини тўхтатишни талаб қилиши мумкин. Шундай қилиб, Путин урушнинг келишувлар билан тўхташига йўл қўйиши, аммо Москва учун хўрланишларни ёки тўлиқ тан олишни рад этмаслик ниҳоясига олиб келади.

Дипломатик хатарлар ва келажакка ўйлашлар

Вақтинча тўхташга эришиш бўйича Америка ва Россия ўртасида кўплаб муаммолар ёшармокда. Агар уруш тугаши учун ҳар бир томон амалга оширилиши керак бўлган мақсадларни аниқлашни хохласа, улар шошилинч жараённи қабул қилмайди. Ушбу масалалар давомида таҳдидлар, кўплаб шартлар ва шартнома шартларини кўриб чиқиш керак. Уларни аниқлашни кўрсатиш учун Россия ва Украинага тўғридан тўғри мулоқот ва муносабатлар орқали, Америка, Европа ва Украина давлатлари билан биргаликда кўплаб янги иқтисодий, сиёсий ва ҳарбий шартлар кўриб чиқилиши зарур. “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг