Исроил ва Ҳамас ўртасидаги янги тўқнашув: Ғазо секторига ҳаво ҳужумлари ва оммавий қурбонлар

18 мартга ўтар кечаси Исроил мудофаа армияси (ЦАХАЛ) Ғазо секторини бир неча ҳаво ҳужумлари билан эса, Ҳамаснинг ўрта даражадаги қўмондонлари ва унинг инфратузилмасига қарши зарбалар берганини маълум қилди. The Times of Israel нашрининг хабар беришича, бу ҳужумлар Исроил ҳукумати томонидан Хамасга қарши «қатъий чоралар» кўриш заруриятига асосланиб амалга оширилган.

ЦАХАЛнинг маълумотига кўра, урушнинг давомида ишга туширилган зарбалар Ҳамаснинг сиёсий бюроси аъзоларига ва ҳарбий объектларига қаратилган. Шин-Бет хавфсизлик хизмати билан бирга амалга оширилган операциялар Ҳамаснинг хатти-ҳаракатларига жавоб бўлиб, вазиятнинг чуқурлашиши сабабли Қудратли зарба беришга қарор қилинган.

Исроилнинг бош вазири Бинямин Нетаняҳу ва мудофаа вазири Исраэл Кацнинг кўрсатмаларига кўра, ҳарбийлар Ҳамасга қарши қатъий чоралар кўришга буйруқ берилган. Ушбу қарор, Исроилнинг хавфсизлигини таъминлаш учун зарур ва белгиланган бўлиб, ҳозирда зарбалар давом этмоқда ва уларнинг келгуси босқичларида кенгайтириш имкони бор.

Қурбонлар ва хавфлар

Исроилнинг ҳаво ҳужумлари натижасида 300 дан ортиқ киши ҳалок бўлгани, минглаб одамлар эса яралангани ҳақида хабар берилди. Ҳамас назорати остидаги Ғазо сектори соғлиқни сақлаш вазирлиги маълумотларига кўра, ҳалок бўлганлар орасида кўплаб болалар ҳам бор. Бу зарбага, хусусан, Ғазо шаҳридаги Ал-Дараж туманидаги мактаблар ва Рафаҳнинг маҳаллий аҳолиси ҳам дуч келган. Маҳаллий аҳоли бўлишган кочишлар ва хавфли вазиятлардан омон қолиш учун шимолга ҳаракат қилишган.

Ҳамас раҳбарларидан бири, Иззат ар-Ришқ, Исроилнинг ҳужумларини «ўлим ҳукми» деб атади ва бунинг натижасида ўртача инсон ҳуқуқлари ва сулҳга интилишнинг йўқолишини таъкидлади. Унинг сўзларига кўра, Исроил урушни танлаб, сулҳни қарорга келтиришга муваффақ бўлган эмас.

Ишлаб чиқарилган қарорлар

Исроил ва Ҳамас ўртасидаги ўт очишни тўхтатиш тўғрисидаги келишув 19 январда амалга ошириладиган биринчи босқичи тугаганидан кейин қайта узайтиришга ҳаракат қилинган. Бундан кейинги даврда шартлар ва мусобақалар олиб борилган, аммо музокараларнинг иккинчи босқичи бошланмаган. Сулҳнинг биринчи босқичи давомида 33 нафар Исроил ҳарбийи гаровга олинган эди, а Хамас эса икки мингга яқин фаластинликни озод этган.

Исроил ва Ҳамас ўртасидаги мавжуд бўлган муаммолар ва уларнинг ҳарбий реакциялари янада катта ҳафсаласизликлар ва инсон ҳуқуқлари масалаларини кўтармоқда. Бу вазиятнинг ривожланишига кўпроқ давом этган келишувлар, одамлар қурбонларини камайтириш ва ўзаро эркинликнинг таъминланиши мураккаб ва эътиборга муҳтож.
Фото: Omar Al-Qattaa / AFP / Scanpix / LETA “Замин” янгиликларини “Telegram”да кузатиб боринг