14:43 / 27.03.2025
1 707

Қариш жараёнини секинлаштириш мумкинми?

Қариш жараёнини секинлаштириш мумкинми?
Қариш жараёнини тушуниш ва уни секинлаштириш мумкинми? Техас штатидаги Арлингтон университети олимлари ушбу саволга жавоб топиш мақсадида катта тадқиқот бошлади. Унда 50 ёшдан 80 ёшгача бўлган 600 киши иштирок этади. Мутахассислар уларнинг ҳаёт тарзи, овқатланиши ва ижтимоий алоқаларини ўрганиб, соғлом узоқ умр кўришга ёрдам берувчи омилларни аниқлашни мақсад қилган.

Қарилик сирлари: Илмий ёндашув

Тадқиқот доирасида иштирокчилар тўлиқ тиббий текширувдан ўтказилади. Олимлар замонавий технологиялар — магнито-резонанс томография (МРТ), генетик таҳлиллар ва жисмоний ҳолатни кузатиш усулларидан фойдаланиб, мия, юрак ва қон томирлари фаолиятини баҳолашади. Шунингдек, хотира ва жисмоний фаолликни ўрганиш билан бир қаторда, таҳлил учун қон намуналари ҳам олинади.

Бу лойиҳа қариш жараёнига таъсир қилувчи биологик, психологик ва ижтимоий омилларни яхшироқ тушунишга имкон беради. Мутахассислар тўпланган маълумотлар орқали ёшга боғлиқ касалликларнинг олдини олишда самарали стратегияларни ишлаб чиқишни режалаштирмоқда.

Узоқ умр сирлари нимада?

Дунёдаги энг машҳур узоқ умр кўрувчиларга назар ташласак, уларнинг ҳаёт тарзига хос умумий жиҳатларни кўриш мумкин. Масалан, 122 йил яшаган франциялик Жанна Калман, 116 йил умр кўрган япониялик Мисо Сузуки ва 117 йил яшаган италиялик Эмма Морано узоқ умр сирини фаол турмуш тарзи ва соғлом овқатланишда деб ҳисоблаган. Улар бир-бирига ўхшаш ҳаёт тарзини олиб борган — кўп ҳаракат қилган, табиий маҳсулотлар истеъмол қилган ва ижтимоий алоқаларни узмаган.

Техас университети тадқиқотчилари ана шундай омилларни аниқлаш ва уларнинг узоқ умрга таъсирини илмий жиҳатдан асослашга ҳаракат қилмоқда.

Тадқиқот кимларга фойда келтиради?

Тадқиқот тиббиёт, биомуҳандислик, психология, ижтимоий фанлар ва компютер технологиялари мутахассисларини бирлаштириб, мукаммал маълумот базасини шакллантиришга хизмат қилади. Олимлар шифокорлар учун янги тавсиялар ишлаб чиқиши, оддий одамлар эса ҳаёт тарзини яхшилаш бўйича амалий маслаҳатларга эга бўлиши мумкин.

Шу билан бирга, тадқиқот университетга соғлом турмуш тарзи ҳақидаги билимларни маҳаллий ҳамжамиятга етказиш имконини ҳам беради. Иштирокчилар ўз саломатликлари ҳақида кўпроқ маълумот олиш билан бирга, илмий тараққиётга ҳисса қўшишади.

Янги давр учун муҳим қадам

Лойиҳа тўрт йил давом этади ва унинг натижалари келажакда қариш жараёнини яхшироқ тушуниш ва уни секинлаштириш йўлларини топишда муҳим аҳамият касб этади. Олимлар узоқ умр сирларини очиб, инсонлар ҳаётини яхшилашга ёрдам берадиган янги технологиялар ва услубларни ишлаб чиқиши мумкин.

Шундай экан, бу тадқиқот нафақат илм-фан, балки бутун инсоният учун катта аҳамиятга эга. Унинг натижалари қариш жараёнини секинлаштириш ва фаол умрни узайтиришга хизмат қилади.
Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг