Аргентинада Кристина Киршнерга тарихий қамоқ ҳукми чиқди

Аргентина сиёсий ҳаётида шов-шувли воқеа: мамлакатни 2007–2015 йилларда бошқарган собиқ президент Кристина Киршнер коррупция айблови билан суд ҳукми остида қолди. 10 июнь куни Аргентина Олий суди уни айбдор деб топиб, 6 йилга қамоқ жазосига ҳукм этди ва умрбод давлат лавозимларида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилди. Энди Киршнер учун сиёсий фаолият йўли мутлақо ёпилди — у парламент сайловларида номзодини қўя олмайди.

Айни пайтда Кристина Киршнер озодликда, аммо суд қароридан сўнг 18 июнга қадар ҳибсга олиниши кутилмоқда. Адвокатлари унинг 70 ёшдан ошганини ҳисобга олиб, жазони Буэнос-Айресдаги уйида ўташга рухсат беришни талаб қилмоқда. Аргентина қонунчилигига кўра, 70 ёшдан катта маҳкумларга шу ҳуқуқ берилади. 72 ёшли Киршнерга ҳам бу имтиёз қўлланилиши мумкин.

Киршнерга қарши бўлган «Автомобил йўли иши» 2008 йилда бир неча мухолифат депутати аризаси билан бошланган. Тергов давомида 2003–2015 йилларда Аргентина жанубидаги Санта-Круз провинциясида йўл қурилишига доир давлат тендерларининг 80 фоизи Austral Construcciones компаниясига берилгани аниқланган. Ушбу компания 50 дан ортиқ лойиҳани олиб, уларнинг ярмини тугалламасдан ташлаб кетган. Энг муҳими — компания Киршнер оиласи дўсти, бизнесмен Лазаро Баэсга тегишли бўлган. Бюджет маблағлари ортиқча ва назоратсиз сарфлангани, кўплаб йўллар фақат қоғозда қурилгани маълум бўлди.

Суд жараёнида Кристина Киршнер бу ишни тўлиқ сиёсий деб атади ва ўзини оқлашга уриниб, айбловларни рад этди. Бироқ суд таъкидича, коррупция ва манфаатдорлик ҳолатлари аниқланган ва барча далиллар йиғилган. Олий суд ҳукми миллий парламент сайлов кампанияси қизғин палласида чиқарилди. Аргентинадаги овоз бериш жараёни 2025 йил октябрга белгиланган бўлиб, энди Киршнер бу жараёнда иштирок эта олмайди.

Бу воқеа Аргентина жамиятида қаттиқ баҳс ва норозиликка сабаб бўлди. Ҳукм эълон қилинган заҳотиёқ минглаб тарафдорлар мамлакатнинг турли шаҳарларида норозилик акцияларига чиқди, суд қарорини сиёсий босим ва адолатсизлик деб баҳолади. Айни пайтдаги президент, либертар Хавиер Милей эса Исроилда бўлиб туриб, мазкур хабарни қувонч билан қабул қилди ва “адолат қарор топди”, дея таъкидлади.

Кристина Киршнер – Аргентина тарихидаги энг машҳур ва баҳсли сиёсий арбоблардан бири эди. Унинг коррупцияда айбдор деб топилиши мамлакатда катта сиёсий тозаланиш ва янги сиёсий саҳифа очилишининг рамзи сифатида баҳоланмоқда. Суд қарори Аргентина тарихида муҳим ва ибратли воқеа сифатида қолади.