Америка Қўшма Штатлари президенти Доналд Трамп 23 сентябрь куни Нью-Йоркда БМТ Бош ассамблеяси майдонида араб мамлакатлари етакчилари билан муҳим учрашув ўтказди. Politico нашрининг ёзишича, давлат раҳбари Исроил томонидан Ўрдун дарёсининг Ғарбий соҳили тўлиқ аннексия қилинишига мутлақо йўл қўймасликни қатъий ваъз қилди. Манбаларга кўра, Трамп бу масалада ўзининг «мустаҳкам ва ўзгармас позицияси»га эга эканлигини таъкидлаган.
Politico нашри келтирган маълумотларга қараганда, учрашув чоғида Трамп ва унинг жамоаси Ғазо секторида давом этаётган қуролли тўқнашувни барҳам топтиришга қаратилган янги режа таклиф этди. Ҳужжатда анклавни урушдан кейин бошқаришнинг эҳтимолий модели, хавфсизлик тизимини йўлга қўйиш механизмлари ва тинчликни таъминлаш чоралари ҳақида фикрлар илгари сурилган. Бироқ ҳозирча Исроил ва Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракати ўртасида ўт очишни тўхтатиш бўйича амалий келишувга эришилмагани қайд этилди.
Шу билан бирга, араб давлатлари етакчилари учрашув пайтида Америка президентидан Исроилнинг Ғарбий соҳилга ҳар қандай босқини бутун минтақадаги дипломатик муносабатларни издан чиқариши мумкинлигини уқтиришга ҳаракат қилди. Улар айниқса Трампнинг илк президентлик муддатида имзоланган ва тарихий аҳамиятга эга бўлган «Иброҳим келишувлари»нинг инкорга учраши хавфини тилга олишди.
Мазкур учрашувда Саудия Арабистони, Бирлашган Араб Амирликлари, Қатар, Миср, Иордания ва Туркия етакчилари иштирок этди. Йиғилишдан сўнг расмий изоҳлар деярли берилмади. Фақатгина Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған музокараларни «ишончли ва самарали» деб баҳолаган, аммо тафсилотларини ошкор этмаган.
Эслатиб ўтамиз, Исроилдаги бир қатор ўта ўнг қанот вазирлар сўнгги кунларда Фаластинни қатор давлатлар томонидан тан олинишга жавобан Ғарбий соҳилни аннексия қилиш чақириқлари билан чиққан эдилар. Бу масала Исроил ҳукумати доирасида ҳам муҳокама қилингани хабар қилинган.
Шу тариқа, Нью-Йоркдаги мазкур учрашув минтақадаги энг кескин масалалардан бири бўйича катта эътиборни тортди. Трампнинг баёноти араб давлатларида ҳам умид уйғотди, ҳам эҳтиёткорлик билан кузатилди. Чунки ҳозирги шароитда ҳар қандай сиёсий қарор Яқин Шарқда тинчлик ва барқарорликка беқиёс таъсир кўрсатиши мумкин.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!
