22:44 / 07.11.2020
2 129

Омадсиз иккинчи уриниш. АҚШнинг қайта сайлана олмаган 9 президенти

Омадсиз иккинчи уриниш. АҚШнинг қайта сайлана олмаган 9 президенти
Фото: Getty Images
3 ноябрь куни АҚШда навбатдаги президентлик сайлови ўтказилди. Унда амалдаги президент республикачи Дональд Трамп ва собиқ вице-президент Жо Байден ўзаро рақобат олиб борди. Одатда сайловнинг эртасига ғолиб аниқ бўларди. Бу сафар 4 кундан буён ғолиб кимлиги номаълум.

Биринчидан, бу йил рекорд миқдорда (160 миллион) сайловчи қатнашди. Иккинчидан, овоз бериш почта орқали амалга оширилди ва уларни ҳисоблаш кўп вақт олади. Учинчидан, кейин яна нималардир бўляпти...

Сайловда Байден ғалаба қозониши тобора ҳақиқатга яқин бўлиб бормоқда, чунки у яхшигина устунликка эга. Шу тариқа Дональд Трамп АҚШда бир муддат президентлик қилиб, иккинчи муддат учун ўтказилган сайловларда мағлубиятга учраган «омадсизлар» рўйхатидан жой олиши мумкин. Хўш, яна қайси президентлар бундай муваффақиятсизликка учраган?

Жон Куинси Адамс. АҚШнинг 6-президенти (1767 – 1848).
1825-1829 йилларда АҚШни бошқарган.

АҚШнинг 6-президенти Жон Адамс 2-президент Жон Адамснинг ўғли ҳисобланади. У Ҳарвард университетида ҳуқуқшунослик йўналишида таҳсил олган. 1888 йил иккинчи муддат учун ўтказилган сайловларда Эндрю Жексонга ютқазган Адамс умрининг охиригача сиёсат билан шуғулланишда давом этган.

Мартин Ван Бюрен. АҚШнинг 8-президенти (1785 – 1862).
1837-1841 йилларда АҚШни бошқарган.

АҚШнинг 8-президенти нидерландиялик камбағал муҳожир оиласида туғилган ва ҳуқуқшунослик бўйича таҳсил олган. Сиёсат билан шуғуллана бошлагач, аввалига сенатор, сўнг АҚШ давлат котиби, Буюк Британияда элчи лавозимларида ишлаган. 1840 йилда ўтказилган сайловларда иккинчи муддатга сайлана олмаган Бюрен 1844 ва 1848 йилларда ҳам президентлик учун курашиб кўради ва сайловларда ютқазади. 1848 йилда, сўнгги мағлубиятидан сўнг нафақага чиқади.

Стивен Гровер Кливленд. АҚШнинг 22-президенти (1837 – 1908).
Биринчи муддатида 1885 йил 4 март – 1889 йил 4 март оралиғида, иккинчи муддатида 1893-1897 йилларда АҚШни бошқарган.

Стивен Кливленд гарчи икки муддат АҚШни бошқарган бўлса-да, у 1888 йилда иккинчи муддат учун ўтказилган сайловларда Бенжамин Ҳаррисонга мағлуб бўлган. Кливленд 1892 йилда ўтказилган сайловда яна номзодини қўяди ва ғалаба қозонади. Шу тариқа у бир муддатни ўтказиб юбориб, икки марта АҚШ президенти бўлган ягона раҳбар бўлади.

Бенжамин Ҳаррисон. АҚШнинг 23-президенти (1833 – 1901).
1889 йил 4 март – 1893 йил 4 март оралиғида АҚШни бошқарган.

Бенжамин Ҳаррисон АҚШнинг 9-президенти Уильям Ҳаррисоннинг набираси ҳисобланади. У ҳам ҳуқуқшунослик бўйича таҳсил олади. У 1889-1893 йиллар оралиғида АҚШни бошқариб, 1892 йилда ўтказилган сайловларда Стивен Гровер Кливлендга ютқазиб қўяди.

Уильям Ҳовард Тафт. АҚШнинг 27-президенти (1857 – 1930).
1909 йил 4 март – 1913 йил 4 март оралиғида АҚШни бошқарган.

Судья оиласида туғилиб ўсган Тафт ҳуқуқшунослик соҳасида таълим олади. Бир муддат президенлик қилган Тафт 1912 йилда ўтказилган сайловларда Вудро Вильсонга ютқазиб қўяди. Ўшанда жами тўрт номзод орасида Тафт учинчи ўринни олади. Шундан сўнг узоқ йиллар Йель университетида ҳуқуқшуносликдан дарс беради.

Ҳерберт Кларк Ҳувер АҚШнинг 31-президенти (1874 – 1964).
1929 йил 4 март – 1933 йил 4 март оралиғида АҚШни бошқарган.

АҚШнинг 31-президенти темирчи оиласида туғилган. У Стэнфорд университетида геология соҳасида таҳсил олади. Ҳувер АҚШни мамлакат учун энг оғир давр бўлган иқтисодий ва молиявий инқироз юз берган йилларда бошқаради. Иккинчи муддат учун ўтказилган сайловда Франклин Рузвельтга ютқазган Ҳувер сиёсатда қолади ва узоқ йиллар турли вазифаларда ишлайди.

Жеральд Форд. АҚШнинг 38-президенти (1913 – 2006).
1974 йил 9 август – 1977 йил 20 январь оралиғида АҚШни бошқарган.

Жеральд Форд Йелль университетида ҳуқуқшунослик бўйича таҳсил олган. Форд сиёсат билан шуғуллана бошлагач, президент Никсон маъмуриятида вице-президент этиб тайинланади. Никсон истеъфога чиққач, Форд унинг ўрнини эгаллайди. 1976 йилда президентлик сайловида Жимми Картерга ютқазиб қўяди.

Жимми Картер. АҚШнинг 39-президенти (1924 йилда туғилган).
1977 йил 20 январь – 1981 йил 20 январь оралиғида АҚШни бошқарган.

Жимми Картер Жоржия Технология институтида, сўнг ҳарбий-денгиз академиясида таҳсил олади. 1976 йилда президентлик сайловларида ғалаба қозонган Картер бир муддат президентлик қилади ва 1980 йилда иккинчи муддат учун ўтказилган сайловларда Рональд Рейганга ютқазиб қўяди. Шундан сўнг, у сиёсатда қолади ва АҚШнинг турли миссияларига бошчилик қилади.

Катта Жорж Буш. АҚШнинг 41-президенти (1924 – 2018).
1989 йил 20 январь – 1993 йил 20 январь оралиғида АҚШни бошқарган.

Катта Жорж Буш Йелль университетида иқтисод йўналиши бўйича таҳсил олган. Сиёсатга кириб келгунча узоқ йиллар ҳарбий учувчи бўлган. Бир муддат президентлик қилиб, 1992 йилда иккинчи муддат учун ўтказилган сайловларда Билл Клинтонга ютқазади ва 1993 йил 20 январда ўз ўрнини унга бўшатиб беради. У ўз вақтида Рональд Рейганга вице-президентлик қилган. У МРБ раҳбари ҳам бўлган ва бир муддат президентлик қилгани айнан разведкачилар орасида катта обрўга эга бўлишига халақит бермаган.

Кўриб турганингиздек, Дональд Трампнинг мағлубияти жуда ноодатий нарса эмас. Демократия асосига қурилган мамлакатда амалдаги президентнинг сайловда ютқазиши янгилик эмас. Бироқ Трамп бундай омадсизликка учраган охирги 27 йилдаги илк раҳбар бўлгани бутун бошли авлод олдидаги обрўсига салбий таъсир кўрсатади. Агар Трамп мағлубиятни мардларча тан олиб постни топширса, кейинчалик ҳам обрў билан эсланиши мумкин, лекин ҳозирги ҳаракатлари билан, яъни президентликдан кетмасликка уринаётгани билан Трамп фақат ва фақат ўзини обрўсизлантиради...

arenda kvartira tashkent


Ctrl
Enter
Хато топдИнгизми?
Иборани ажратиб Ctrl+Enter тугмасини босинг
Янгиликлар » Дунё » Омадсиз иккинчи уриниш. АҚШнинг қайта сайлана олмаган 9 президенти