
2023 йил 20 август куни Бой-Булоқ ғорига уюштирилган халқаро спелеологик экспедиция Осиёда навбатдаги рекорд даражадаги чуқурлик кашф этилиши билан якунланди. Бу ҳақда Экология вазирлиги хабар берди.
Қайд қилинишича, Вадим Логинов бошчилигидаги Россия, Чехия ва Тайвандан келган 33 нафар спелеологдан иборат экспедиция ғорнинг чуқурлиги 1517 м, узунлиги эса 17 км эканини аниқлаган. Аввалги кўрсаткич 1430 м ва 15,2 км эди.
Бой-Булоқ Осиёдаги энг чуқур ғор бўлиб, Сурхондарё вилоятида, Бойсун шаҳридан 60 км узоқликда жойлашган. Бугунги кунда ғор чуқурлиги бўйича дунёда 12-ўринда туради.
«Ғорнинг биринчи тадқиқоти 1985 йилда бошланган, унга тушиш техник жиҳатдан қийин ва мураккаблиги 5+ тоифасига киради. Асосий тўсиқлар - чуқурлиги 180 м гача бўлган ички «қудуқлар», тор вертикал меандерлар, ярим сифонлар (сув билан тўлдирилган ўтиш жойлари) ва бошқалар», деди спелеотуризм фахрийси Владимир Долгий.
«Эътиборли томони шундаки, ғор нафақат 1158 м чуқурликка, балки 359 м юқорига ҳам ривожланади. Бу эса умумий амплитуда 1517 м эканини англатади. Аммо бу ҳали чегара дегани эмас, чунки ғор давом этмоқда. Афсуски, экспедиция муддати тугагани сабабли кейинги тадқиқотлар тўхтатилди», деб қўшимча қилди у.
Таъкидланишича, Бой-Булоқ ғорининг ўтиш жойлари 1283 м чуқурликда А.Вишневский номидаги бошқа ғор томон олиб боради. Иккита ғорнинг потенциал уланиши 2033 м чуқурлик ва тахминан 30 км узунликни ташкил қилади, бу дунёдаги учинчи энг чуқур ғор бўлади.
Рекорд чуқурликка эришиш учун Бой-Булоқ ва А.Вишневский ғорларида келгуси йилда ҳам тадқиқотларни давом эттириш режалаштирилган.
«Замин»ни Telegram’да ўқинг!