Парфюм ҳақиқатда бизни ҳимоядан маҳрум қиляптими? Олимлар огоҳлантирмоқда

Парфюм ва дезодорантлар бизнинг ташқи кўринимизга шинамлик ва ўзини ишонч билан тутиш имконини беради. Аммо уларнинг ортидаги реал таъсир ҳамиша кузга кўринмаслиги мумкин.

Германиядаги Макс Планк институти олимлари олиб борган янги тадқиқот инсон танаси атрофидаги табиий кимёвий ҳимоя тизими — шунчаки "фильтр зонаси" деб аталувчи муҳит қандай қилиб бузилишини очиқлаб берди. Билишимизча, бу ҳимоя худди табиий қалқон сингари ҳаракат қилиб, танани ҳаводаги зарарли моддалардан асрайди.

Кимёвий зонани нималар бузмоқда?

Олимларнинг фикрича, ҳар куни фойдаланиладиган парфюмерия ва дезодорантлар терига суртилганидан сўнг, уларнинг таркибидаги бирикмалар тананинг табиий реактив ҳимоясини издан чиқаради. Бу ҳимоя ҳудуди одатда гидроксил радикаллар орқали шаклланади ва улар ҳаводаги хавфли молекулаларни зарарсизлантиришда муҳим рол ўйнайди.

Бироқ хушбўй воситалар қўлланилганда, уларнинг парчаланиш маҳсулотлари тана иссиқлиги билан бирга ҳавога кўтарилади. Бунда, масалан, бурун яқинидаги ҳавода айрим моддаларнинг концентрацияси ҳатто одатдагидан 2-3 марта юқори бўлиши мумкин. Олимлар буни “қора туғён” деб аташмоқда: ҳаво соф кўринса ҳам, нафас олганимизда кимёвий юклама ортган бўлади.

Тадқиқотдан ҳайратланарли натижалар

Тажрибалар шуни кўрсатдики, парфюм ёки дезодорант суртилгандан сўнг, гидроксил радикаллар — яъни табиий ҳимоячилар —нинг даражаси ўртача 34 фоизга камаяди. Бу дегани, тананинг атрофидаги "кимёвий қалқон" етарли даражада ишламай қола бошлайди. Натижада, нафас йўллари хавфли бирикмаларга очиқ бўлиб қолади ёки улар терида сингиб кетади.

Ҳозирча аниқ хулоса йўқ, аммо хавф очиқ

Макс Планк институти олимлари бу ўзгаришларнинг инсон соғлиғига аниқ таъсирини ҳали тўлиқ ўрганмаганини тан олишади. Аммо улар ҳозирданоқ эҳтиёт бўлиш кераклигини уқтиришмоқда. Айниқса, парфюм ва дезодорантлардан ҳар куни фойдаланиш ҳолатини инобатга олганда, бу масала янада муҳим аҳамият касб этади.

Олимлар хоналардаги кимёвий моддаларга бўлган муносабатни қайта кўриб чиқишни тавсия қилишмоқда. Бу нафақат косметика воситалари, балки ҳаво тозалагичлар, хушбўйлаштирувчи шамлар ва атирафдаги бошқа моддаларни ҳам ўз ичига олади.

Сўнгги фикр:
Соҳадаги мутахассислар табиий ҳимоя тизимига аралашув қилмаслик ва организмнинг ўзини асраш механизмларига ҳурмат билан ёндашиш лозимлигини таъкидлашмоқда. Чунки ҳар қанча яхши хушбўйлик ҳам баъзида кўринмас хавфни яширади.

Эндиликда сиз қандай фикрдасиз? Хушбўйлик учун кимёвий хавфга арзийдими? «Замин»ни Telegram’да ўқинг!